,,ადამიანები ისე, რომ არავითარი სურვილი არ აქვთ,თავს აიძულებენ იარონ სტუმრად, იმუსაიფონ, დაწესებულ დროს სამუშაოზე გამოიცხადდნენ და ყოველივეს ძალისძალად, ანგარიშმუიცემლად, უხალისოდ სჩადიან. არადა, ამას მანქანაც მშვენივრად გაართმევს თავს. თუმცა ისიც დასაშვებია, რომ თითი არავინ გაანძრიოს! მთელი ეს უთავბოლო ორომტრიალი ხელს უშლის ადამიანებს, ჩემსავით კრიტიკული თვალით შეხედონ საკუთარ ცხოვრებას, იგრძნონ მისი უაზრობა და წვრილმანობა ..”
დოსტოევსკი

ინანე მერე, ასი წლის შემდეგ, თუ არ იქნება უკვე გვიანი, რომ შენ უყვარდი და პატივს გცემდა ნაცნობი შენი ი. ჩარკვიანი...

«ერთი მოხუცი თავისი სახლში წინ რაღაცას ეძებდა. გამვლელებმა ჰკითხეს:

– რა დაგკარგვია ძიაკაცო?

– ერთადერთი მონეტა დამივარდა და ვერ ვპოულობ, – უპასუხა მოხუცმა.
გამვლელებმაც დაიწყეს მონეტის ძებნა. მათ თანდათანობით სხვებიც შეუერთდნენ, მთლიანად გადაქექეს სახლის მიმდებარე ტერიტორია, მაგრამ ვერაფერი იპოვეს.

– მოხუცო, დარწმუნებული ხარ, რომ აქ დაგივარდა? – ჰკითხეს მას ბოლოს.

– არა, მონეტა შიგნით, სახლში დამივარდა.

– შენ რა, გაგიჟდი? მონეტა სახლში დაგივარდა და გარეთ გვაძებნინე? – აღშფოთდნენ გამვლელები.

– კი მაგრამ სინათლე ხომ აქ არის, სახლში კი ბნელა…

აღშფოთება მხიარულებამ შეცვალა, რომელიც შემდეგ თანაგრძნობაში გადაიზარდა და ბოლოს ერთმა დაყვავებით უთხრა მოხუცს:

– იმისთვის, რომ დაკარგული გეპოვა, შენ კი არ უნდა გამოსულიყავი სინათლეზე, სინათლე უნდა შეგეტანა შიგნით. როგორ იპოვი გარეთ იმას რაც შიგნით დაკარგე?

– თუ ამდენი იცით თქვე დალოცვილებო, რატომ არ იყენებთ ამ ცოდნას თქვენს პირად ცხოვრებაში? რატომ არ იხედებით ხოლმე საკუთარ თავში და რატომ ხართ გადაყოლილი ყოველდღიურ გარეგან წვრილმანებს? რატომ ეძებთ ბედნიერებას გარე სამყაროში? თქვენ რა, ის იქ დაკარგეთ? «

არავინაა შენს მიმართ ვალდებული – ჰარი ბრაუნის წერილი შვილს

1966 წლის, 25 დეკემბერი
ძვირფასო შვილო,
შობა ღამეა და ჩვეული პრობლემის წინაშე ვდგავარ – ვერ გადამიწყვეტია რა გაჩუქო. ალბათ მოგეწონებოდა წიგნები, სათამაშოები, ტანსაცმელი, თუმცა დღეს ძალზედ ეგოისტი ვარ და მსურს ისეთი საჩუქარი გაგიკეთო, რომელიც რამოდენიმე თვესა და წელიწადზე მეტხანს შეგრჩება. მსურს ამ საჩუქარმა, ყოველ შობა ღამეს, ჩემი თავი გაგახსენოს.
მხოლოდ ერთი რამის ჩუქება რომ შემძლებოდა, ალბათ იქნებოდა ის მარტივი სიმართლე, რომლის სასწავლად ბევრი წელი დამჭირდა. მჯერა, თუ ახლა ამას გაიგებ, ბევრ უაზრო ტკივილსა და პრობლემას აიცილებ თავიდან.
არავინაა შენს მიმართ ვალდებული .
ალბათ მკითხავ, რატომ შეიძლება ასეთი უბრალო განცხადება მნიშვნელოვანი იყოსო? შესაძლოა, ასე არ ჩანს, მაგრამ მისი სწორად გაანალიზება ბევრ რამეს გასწავლის ცხოვრებაში.
არავინაა შენს მიმართ ვალდებული .
ეს ნიშნავს, რომ არავინ ცხოვრობს შენთვის, ჩემო პატარა. არავინ არ წარმოადგენს შენს პიროვნებას. ყველა ადამიანი საკუთარი თავისთვის ცხოვრობს და მხოლოდ საკუთარ ბედნიერებას შეიგრძნობს სრულად.
როცა მიხვდები რომ არავის ეკუთვნის შენი ბედნიერება ან სხვა რამე, მაშინ აღარავის დაუთმობ მათ.
ეს ნიშნავს, რომ არავის არ აქვს ვალდებულება უყვარდე. თუ ვინმეს უყვარხარ, მხოლოდ იმიტომ რომ შენში რაიმე განსაკუთრებული და უნიკალურია და ეს მას სიამოვნებას ანიჭებს. ეცადე იპოვნო საკუთარ თავში ეს უნიკალურობა და განივითარო – დარწმუნებული იყავი, რომ უფრო მეტად შეგიყვარებენ.
როდესაც ადამიანები რაიმეს აკეთებენ შენთვის, მხოლოდ იმიტომ რომ ეს მათ სურთ, რადგან შენც აძლევ მათ რაიმე ღირებულს, რის გამოც სურვილი უჩნდებათ რომ გასიამოვნონ.
არავინაა ვალდლებული მოსწონდე. თუ მეგობრებს შენთან ყოფნა უნდათ, ეს შემთხვევითობა არაა. ისწავლე როგორ გააბედნიერო ადამიანები და ისინი ეცდებიან გვერდიდან არ მოგშორდნენ.
არავინაა ვალდებული პატივი გცეს. ბევრი ადამიანი შეიძლება ბოროტადაც მოგექცეს, მაგრამ როცა მიხვდები რომ არავის არ აქვს ვალდებულება კეთილად მოგექცეს და დაუშვებ იმ ფაქტსაც, რომ შეიძლება ადამიანები ბოროტად მოგექცნენ, შეძლებ თავიდან აირიდო ადამიანები, რომლებიც ზიანს მოგაყენებენ.
არავინაა ვალდებული შენს მიმართ და არც შენ ხარ ვალდებული ვინმეს მიმართ.
მხოლოდ შენ გაქვს პასუხისმგებლობა საკუთარ ცხოვრებაზე. მხოლოდ შენ ხარ ვალდებული რომ გახდე საუკეთესო ადამიანი, რომელიც შეგეძლო ყოფილიყავი. რადგან თუ ამას შეძლებ, სხვებიც მოისურვებენ იყვნენ შენთაც ერთად, მოგცემენ იმას რაც გჭირდება, იმის სანაცვლოდ რასაც მათთვის გაიღებ.
შეიძლება ზოგმა ადამიანმა არ მოისურვოს შენს გვერდით ყოფნა, გარკვეულ მიზეზთა გამო, მაგრამ როცა ასე მოხდება, ეძებე ურთიერთობები რომელიც თავად გსურს. ნუ აქცევ სხვის პრობლემას საკუთარ პრობლემად.
როდესაც ისწავლი, რომ თავად უნდა მოიპოვო ადამიანთა სიყვარული და პატივისცემა, აღარასოდეს დაელოდები შეუძლებელს და შესაბამისად, იმედიც აღარ გაგიცრუვდება.
სხვა ადამიანები არ არიან ვალდებული საკუთარი საკუთრება გაგიზიარონ, არც თავიანთი გრძნობები და ფიქრები და თუ ასე აკეთებენ, გახსოვდეს რომ შენ მოიპოვე მათი ნდობა, შენ დაიმსახურე მათი სიყვარული და პატისცემა. მხოლოდ ამას ჯილდოდ ნუ ჩათვლი, რადგანაც შეიძლება დაკარგო. ისინი შენ გეკუთვნის, რადგან თავად მოიპოვე და დაიმსახურე.
დიდი ტვირთი მომეხსნა მხრებიდან როდესაც გავაანალიზე, რომ არავინაა ვალდებული ჩემს მიმართ. არავინაა ვალდებული ჩემს მიმართ პატივისცემით, სიყვარულით, მეგობრობით, ქცევითა და თავაზიანობით. როგორც კი ამას მივხვდი, ჩემი ურთიერთობები დალაგდა, ვცდილობდი ყოველთვის ისეთ ადამიანებთან დამეჭირა ურთიერთობა, რომელთაც ის სურდათ რაც მე.
ამის გაანალიზება დამეხმარა მეგობრობაში, ბიზნესში, სიყვარულსა და უცხო ადამიანებთან ურთიერთობაში. ეს მარტივი ჭეშმარიტება ხშირად მახსენებს, რომ შემიძლია მივიღო ის, რაც მსურს თუ სხვა ადამიანის სამყაროში შევაღწევ. აუცილებლად უნდა მიხვდე რას ფიქრობს, რა უნდა და რისი სჯერა და მხოლოდ ამის შემდეგ შევძლებ გაანალიზო თავად რა გსურს მისგან. მხოლოდ ასე შეძლებ შეინარჩუნო ურთიერთობები მასთან ვისთანაც ბევრი საერთო გაქვს.
ადვილი არაა ამ უბრალო სიტყვებით შეაჯერო ის, რაც წლების განმავლობაში მისწავლია, მაგრამ თუ ყოველ შობა ღამეს ამ წერილს ხელმეორედ გადაიკითხავ, დარწმუნებული ვარ ყოველწლიურად უფრო და უფრო ნათელი გახდება შენთვის.
ვიმედოვნებ ასე იქნება, რადგან ყველაზე მეტად მსურს გაიაზრო მარტივი ჭეშმარიტება, რომელიც თავისუფლებას გაჩუქებს:
არავინაა შენს მიმართ ვალდებული..
სიყვარულით,
მამა
ჰარი ბრაუნი გახლდათ მწერალი, ინვესტორი, ამერიკის ლიბერტარიანული პარტიის წევრი, პარტიის მხრიდან წარდგენილი პრეზიდენტობის კანდიდატი 1996 წლის არჩევნებში, აშშ-ს თავისუფლების ფონდის დირექტორი.

პარიკმახერთან ვიზიტი დადებითად მოქმედებს ფსიქიკაზე
კვლევების შედეგების თანახმად პარიკმახერების 80% განაცხადა,რომ კლიენტები მათ უზიარებენ თავის პრობლემებს ვიზიტის დროს.
საპარიკმახოს სტუმრობა ბევრისთვის ერთგვარი ფსიქოლოგიური თერაპიაა და სტილისტების უმრავლესობა მართლა ანვითარებს ნდობიან,ხანგრძლივ ურთიერთობებს თავის კლიენტებთან,აღნიშნეს ფსიქოლოგებმა.
ოსტატების უმარვლესობა თავაზოვენ თანაგრძნობას და მხარდაჭერას ან ცდილობენ კლიენტის გამხიარულებას,შეიძლება ამიტომ ბევრისთვის საპარიკმახერო ფსიქოლოგის კაბინეტს ცვლის,თვლიან ექსპერტები.
თქვენ უზიარებთ თქვენ პარიკმახერს განცდებს და პრობლემებს? 

გარდაუვალის მიღება...

რამდენად ხშირადაა თანამედროვე ადამიანი შეფიქრიანებული საკითხებითა და მიზნებით,რომელსაც მას სოციუმი ახვევს თავს?
რამდენად ხშირადაა ადამიანი შეფიქრიანებული საკითხებითა და პრობლემებით,რომლებიც ოჯახსა თუ სახლში წარმოექმნება?
იქნება ადამიანმა თვითონ განსაზღვრა თავისთვის მიზანი ან ოცნება,რომლის რეალიზებულად ნახვა სურს და აი,ხდება ისე,რომ ამ ოცნების მიღწევა საერთოდ ვერ ხერხდება...
ვიღაცამ შეიძლება თქვას:"ხშირად...ძალიან ხშირად..."
დიახ,სამწუხარდ, როგორიც არ უნდა იყოს ამოცანები და პრობლემები,ასევე საკუთარი თუ თავსმოხვეული,ადამიანს გამუდმებით უწევს მათი თავის გონებაში გაჩერება და ცხოვრების აგება ისე,რომ რამენაირად გადაწყვიტოს ეს პრობლემები ან ამოცანები და როგორმე მიუახლოვდეს თავისი ოცნებების ობიექტს.პრობლემა ხშირად იმაში მდგომარეობს,რომ ზოგიერთი ამოცანა და პრობლემა ვერ გადაწყდება მისაღები ხერხით,ოცნების ზოგიერთი ობიექტი კი შეიძლება ასევე დარჩეს უბრალოდ ილუზიად,რომელიც მიუღწეველია ამ სამყაროში.კიდევ კარგია,თუ ადამიანს შეუძლია თვითანალიზი და ასეთი სურვილების გამოვლენა,ასევე სურვილების მიღწევადობის და პრობლემების გადაწყვეტის შანსების დონის სწორედ შეფასება.მაგრამ რა გავაკეთოთ,თუ ადამიანს არ შეუძლია გარდაუვალთან შეგუება? როგორ გააგრძელოს ადამიანმა ცხოვრება,თუ ჰგონია,რომ შეუძლებელია ბედნიერების მიღწევა ამ თავისი სურვილების ან რაღაც გარკვეული ამოცანების და პრობლემების გადაწყვეტის გარეშე.
ამ რესურსზე უკვე არაერთხელ წამოჭრილა საკითხები,რომლებიც დაკავშირებულია ზოგიერთი ინდივიდის არ-სურვილთან - მიიღოს სინამდვილე ისეთი,როგორიც არის და ამასთან დაკავშირებით წარმოქმნილ მენტალურ და ფიზიკურ პრობლემებზე.
გარდუვალობა არის ის,რასაც ჩვენ უბრალოდ არ გვინდა მივიღოთ,როგორც რაღაც რეალური.იქნება ეს პრობლემა ოჯახში მუეღლესთან ან შვილებთან,თუ რაიმე განხეთქილება სამსახურში.ნებისმიერ ამ სიტუაციაში ადამიანი აკეთებს ყველაფერს იმის გარდა,რომ მიიღოს სიტუაცია ისე,როგორც არის.მიღება კი ადამიანს ცხოვრებაში წინსვლის ძალებს აძლევს.ადამიანი,რომელიც იღებს გარდაუვალს - უცებ იძენს საღად აზროვნების უნარს.ემოციები მეორე პლანზე გადადიან და სუფთა ცივი გონება მჟღავნდება.
ასე რომ,გარდაუვლის მიღება ცხოვრებაზე ნამდვილად მენტალური და ემოციური ზრდასრული შეხედულების კარგ ინსტრუმენტს წარმოადგენს და კოლოსალურ ძალებს იძლება იმისთვის,რომ გავაგრძელოთ ცხოვრება.

იგავი "ინი და იანი"

ისინი იყვნენ ორნი - ინი და იანი.მათ სადღაც იპოვნეს ერთმანეთი და ეხლა ერთი ცხოვრებით ცხოვრობდნენ,სადღაც სასაცილო,სადღაც მარილიანი,მოკლედ ორი ჩვეულებრივი ბედნიერი ადამიანის ყველაზე ჩვეულებრივი ცხოვრებით.
ბედნიერები იყვნენ,რადგან იყვნენ ორნი,ეს კი გაცილებით უკეთესია,ვიდრე იყო მარტო.
იანი ინს ხელებზე ატარებდა,ღამ-ღამობით ცაზე ვარსკვლავებს ანთებდა,აშენებდა სახლს,რათა ინს საცხოვრებელი ჰქონოდა და ყველა ამბობდა:"რა თქმა უნდა,მოდი და არ გიყვარდეს,ის ხომ იდეალია! ესეთთან ადვილია იყო ბედნიერი!". ისინი კი უსმენდნენ ყველას და იღიმებოდნენ და არავის არ ეუბნებოდნენ,რომ იდეალად იანი ინმა გახადა:იანს არ შეეძლო ყოფილიყო სხვანაირი,ის ხომ ინის გვერდით იყო.ეს იყო მათი პატარა საიდუმლო.
ინი ელოდებოდა იანს,ხვდებოდა და აცილებდა,ათბობდა მათ სახლს,რათა იანს იქ თბილად და მყუდროდ ეგრძნო თავი და ყველა ამბობდა:"რა თქმა უნდა,როგორ არ ატარო ხელებზე,ის ხომ შექმნილია ოჯახისთვის.არ არის გასაკვირი,რომ იანი ესეთი ბედნიერია!".ისინი კი მხოლოდ იცინოდნენ და არ ეუბნებოდნენ არავის,რომ იანი შექმნილია ოჯახისთვის მხოლოდ იანთან და მხოლოღ იანს შეეძლო ყოფილიყო კარგად ინის სახლში.ეს იყო მათი პატარა საიდუმლო.
იანი მიდიოდა,ბორძიკობდა,ეცემოდა,ინხიბლებოდა და იღლებოდა და ყველა ამბობდა:"რაში სჭირდება იანი ინს,ესეთი გატანჯული და ნაცემი,ირგვლივ ხომ ამდენი ძლიერი და თავდაჯერებულია",მაგრამ არავინ იცოდა,რომ იანზე ძლიერი არავინ იყო ქვეყანაზე,ისინი ხომ ერთად იყვნენ,ეს კი ნიშნავდა,რომ ყველაზე ძლიერები იყვნენ.ეს ინის საიდუმლო იყო.
და ინი უხვევდა იანს ჭრილობებს,არ ეძინა ღამით,ნაღვლიანი იყო და ტიროდა და ყველა ამბობდა:"რა იპოვა იანმა ინში,მას ხომ ნაოჭები და სილურჯეები აქვს თვალების ქვეშ.რატომ არ ირჩევს ახლგაზრდასა და ლამაზს?",მაგრად არავინ არ იცოდა,რომ ინი მთელ სამყაროში ყველაზე ლამაზი იყო.შეიძლება ვინმე შეედაროს სილამაზით მას,ვინც გიყვარს? მაგრამ ეს იანის პატარა საიდუმლო იყო.
ისინი ცხოვრობდნენ,უყვარდათ და იყვნენ ბედნიერი და ყველას უკვირდა:"როგორ შეიძლება არ მოგბეზრდეს ერთმანეთი ამხელა ვადაში?ნუთუ არ უნდათ რაიმე ახალი?".მათ კი ესე არაფერი არც თქვეს.უბრალოდ ისინი იყვნენ მხოლოდ ორნი ,ყველა კი ბევრი,მაგრამ ყველა თითო იყო,სხვაგვარად არც იკითხავდნენ.ეს იყო მათი საიდუმლო.ეს იყო ის,რასაც ვერ ახსნი და არცაა საჭირო....

"ერთად ცხოვრების 12 წლის შემდეგ ჩემმა
ცოლმა მოისურვა, რომ ერთ დღეს ვახშმად და
კინოშჲ "სხვა" ქალი დამეპატიჟებინა.
მან შემახსენა , რომ მის გარდა ჩემ სხოვრებაში
არსებობდა კიდევ ერთი ქალი, რომლისთვისაც
ასევე ძვირფასი ვარ და ჩემთან ერთად დროის
გატარება დიდი სიამოვნება იქნებოდა
მისთვის.. ის ქალი, ვისზეც ჩემი ცოლი
საუბრობდა იყო 19 წლის დაქვრივებული
დედაჩემი..
სამუშაო და სამი შვილი ჩემგან მთელ ძალებსა
და ენერგიას მოითხოვდა,ამიტომ იშვიათად
ვნახულობდი დედას. იმ საღამოს კი დავურეკე..
დავპატიჟე ვახშმად და კინოში .
დედაჩემი - ისეთი ქალია, ვინც თავიდანვე ცუდი
ამბების მოლოდინშია, თუ კი ტელეფონი გვიან
რეკავს, ამიტომ შეშფოთებულმა მკითხა:
- რა მოხდა? კარგად ხარ?
- ვიფიქრე, გესიამოვნებოდა ჩემთან ერთად
დროის გატარება - ვუპასუხე მე.
იგი წამით დაფიქრდა და მითხრა: “მე ეს ძალიან
მინდა“.
პარასკევს სამუშაოს შემდეგ შევუარე, ცოტა
ვნერვიულობდი.
როდესაც მანქანა გავაჩერე შევამჩნიე თითქოს
ისიც ღელავდა.. კარებთან იდგა და მხრებზე
თხელი ქურთიკუ გადაეკიდა. თმები დახვეული
ქონდა და ეცვა კაბა, რომელიც მან თავისი
ქორწილის ბოლო წლისთავზე იყიდა.
- იცი მე ჩემს მეგობრებს ვუთხარი, , რომ შენ
დღეს ჩემთან ერთად გაატარებდი საღამოს
რესტორანში და მათ ეს ძალიან გაუკვირდათ -მითხრა დედამ, როცა მანქანაში ჯდებოდა.
ჩვენ მართალია მდიდრულში არა, მაგრამ
ძალიან ლამაზ და მყუდრო რესტორანში
მივედით. დედაჩემმა ხელი გამომდო და ისე
მოდიოდა, თითქოს პირველი ლედი იყო.
როდესაც მაგიდას მივუჯექით, მომიწია მისთვის
მენიუ წამეკითხა, რადგან დედაჩემს მხოლოდ
დიდი ასოების გარჩევა შეეძლო. ნახევრამდე
წავიკითხე და თავი წამოვწიე..დავინახე, რომ
დედა იჯდა და ჩემზე მომზირალს
ნოსტალგიური ღიმილი უთამაშემდა ტუჩებზე.
- ადრე, როცა შენ პატარა იყავი, მთელ მენიუს
მე ვკითხულობდი, - მითხრა მან.
- ესეიგი დრო მოვიდა, მეც გადაგიხადო
სამაგიერო - ვუპასუხე მე.
ვახშმობისას სასიამოვნო საუბარი
გამოგვივიდა. თითქოს არაფერი
განსაკუთრებული, მაგრამ ჩვენ უბრალოდ
ერთანეთს ვუზიარებდით ბოლოს მომხდარ
სიახლეებს..ისე გავერთეთ კინოში
დაგვაგვიანდა.
როდესაც სახლში მივიყვანე, მითხრა: “ კიდევ
ერთხელ წამოვალ შენთან ერთად რესტორანში,
თუმცა ამჯერად მე დაგპატიჟებ “..
მე დავთანხმდი.
რამოდენიმე დღის შემდეგ დედაჩემი
ინფაქტით გარდაიცვალა.ყველაფერი ისე უცებ
მოხდა, რომ ვერშევძელი მისთვის რამე
გამეკეთებინა.
გარდაცვალებიდან კიდევ რამოდენიმე დღის
შემდეგ მომივიდა წერილი ქვითარით იმ
რესტორანიდან, რომელშიც მე და დედაჩემმა
ვივახშმეთ. წერილში ეწერა:
“ შვილო სიმართლე გითხრა, დარწმუნებული არ
ვარ, რომ შევძლებ შენთან ერთად ვივახშმო,.
მაგრამ, მიუხედავად ამისა, ორი ადამიანისთვის
წინასწარ გადავიხადე.. შენთვის და შენი
ცოლისთვის...
არამგონია ოდესმე შევძლო აგიხსნა, რამდენს
ნიშნავდა ის ვახშამი ჩემვის..ჩემო შვილო, მე
შენ მიყვარხარ.“
იყავით მშობლებთან
უფრო მეტხანს, ვიდრე ეს შესაძლებელია, ის
დღე, როცა ისინი აღარ იქნებიან, ძალიან მოულოდნელად მოვა."

მე მესმის შენი ყოველი სიტყვა, შენი უთქმელად ნათქვამის აზრიც!
მახსოვს - ოდესმე თუ რამე გითქვამს და რაც არ გითქვამს, იმისი არსიც

მშობლის ათი ცნება

1. ნუ ელით რომ თქვენი ბავშვი თქვენნაირი იქნება ანდა ისეთი როგორიც თქვენ გსურთ იყოს. დაეხმარეთ მას გახდეს ის, ვინც თავად უნდა.
2. ნუ მოითხოვთ შვილებისგან გადაგიხადონ ყველაფრისთვის, რაც მათთვის გააკეთეთ. თქვენ ხომ სიცოცხლე აჩუქეთ, როგორ გადაიხდიან ამ ვალს? ის სხვას მისცემს სიცოცხლეს, ის სხვა კი სხვას – ეს მადლიერების უწყვეტი კანონია.
3. თქვენს ჯავრს ბავშვებზე ნუ იყრით, რადგან სიბერეში ინანებთ ამას. რასაც ვთესთ იმას ვიმკით.
4. მის პრობლემებს უყურადღებოდ ნუ მოეკიდებით. ცხოვრება ყველასთვის მძიმეა და შეიძლება მისთვის უფრო რთულიცაა, რადგან გამოცდილება არა აქვს.
5. ნუ დაამცირებთ!
6. ნუ დაივიწყებთ, რომ ადამიანისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი ბავშვთან შეხვედრაა. უფრო მეტი ყურადღება მიაქციეთ მას – არავინ იცის ვის შეხვდებით ამ ბავშვის სახით.
7. თავს ნუ იტანჯავთ იმაზე ფიქრით, რომ უფრო მეტის გაკეთება შეგეძლოთ მისთვის. გახსოვდეთ თუ ყველაფერს არ გაუკეთებთ, ბავშვისთვის საკმარისი არასდროს იქნება.
8. თქვენი შვილი არ არის ტირანი, რომელმაც მთელი ცხოვრება წაგართვათ და არც უბრალოდ ხორცისა და სისხლის ნაყოფია. ესაა ძვირფასი ჭურჭელი, რომელიც გერგოთ, რათა მასში შემოქმედებითი ცეცხლი აანთოთ. იგი გზას უხსნის დედისა და მამის სიყვარულს, რომელიც უბრალოდ იმისკენ კი არ არის მიმართული რომ “შვილი” აღზარდოს, არამედ მის სულს მოუაროს და ასაზრდოოს.

9. ისწავლეთ როგორ შეიყვაროთ სხვისი შვილი. ნუ გაუკეთებთ უცხო ბავშვს იმას, რასაც თქვენ საკუთარს არ გაუკეთებდით.
10. გიყვარდეთ თქვენი შვილი, თუნდაც უნიჭო, უიღბლო ან მოზრდილი. გიხაროდეთ მასთან საუბარი, რადგან შვილი ეს დღესასწაულია, რომელიც ჯერ ისევ თქვენთანაა.

გახსოვდეთ, რომ:
+ არ შეიძლება საზოგადოებაში ცხოვრება და საზოგადოებისაგან თავისუფლად ყოფნა
+ აზრი, რომელიც თქვენი აზრისგან განსხვავდება, შეიძლება სწორი იყოს
+ არავინ არ არის ვალდებული მოიქცეს ისე, როგორც თქვენ გინდათ
+ ის, რაც თქვენთვის მიუღებელია, შეიძლება სხვისთვის ნორმალური იყოს
+ რჩევას, დამყარებულს სხვის გამოცდილებაზე, შეუძლია შეცდომებისაგან დაგიცვას
+ თქვენი სიდამნაშავის გრძნობას შეუძლია თქვენი ქცევის დაუშვებლობაზე მითითება
+ გარშემომყოფებსაც აქვთ უფლებ საკუთარი თავის პირველ ადგილზე დაყენების
+ არავითარი წესები არ გათავისუფლებენ თქვენი საქციელების პასუხისმგებლობისაგან.

განშორება
შენ ნუ გგონია,
რამეს ვდარდობ,
რამეს მივტირი,
ნურც იმას ფიქრობ,
უზენაესს რამეს შევუთქვამ,-
მე მიჭირს
შენთან განშორება,
თორემ სიკვდილი,
სიკვდილი რაა-
სულის გაყრა
ცოდვილ სხეულთან.

მე - ყველაზე დიდი რეალისტი, რომანტიზმის მეწამული მანტიით მოსილი, სქესით - მდედრი და მდგომარეობით - მარტოსული, ვებრძვი ცხოვრებას. : ))

და მაინც,
სისულელეა ბედთან ჭიდილი.
ის, ვინც უნდა დარჩეს, მაინც დარჩება...
და წამსვლელი, კალთები რომც ახიო, მაინც წავა.

ჩემს ცხოვრებაში იყო ისეთი მძიმე დეპრესიის პერიოდი, რომ თავის მოკვლაზე ფიქრი დავიწყე. მაგრამ ამ მომენტში, აბსოლუტურად შემთხვევით, ხელში ჩამივარდა პატარა წიგნი, მოთხრობათა კრებული, რომელმაც მომაბრუნა და ცხოვრების ხალისი დამიბრუნა. რომ არა ეს წიგნი, ალბათ ძალიან გამიჭირდებოდა მდგომარეობიდან გამოსვლა.

იმ დიდსულოვნებამ, რომელიც ამ მოთხრობებში იყო ჩადებული, სიკვდილისაგან მიხსნა.

სამწუხაროდ ამ მწერალსა და პოეტს არ იცნობენ ევროპაში. ეს ქართველი მწერალი, ვაჟა ფშაველაა. მე მომხიბლა მისი ნაწარმოებების სიღრმემ და თვითმყოფადობამ. სწორედ ამ წიგნის შემდეგ დავინტერესდი ქართული ლიტერატურით.

ალენ დელონი

სიტყვების მნიშვნელობა (შთამაგონებელი ისტორია)
ერთხელ ერთი ბრძენი ქვეყნის უცხო მხარეში წავიდა სამოგზაუროდ. გზად მან ერთ სოფელს ჩაუარა, რომლიდანაც ერთი ქალი გამოვიდა და ბრძენს სთხოვა სოფელში გაჰყოლოდა, რათა რაიმეთი დახმარებოდა მის ავადმყოფ ბავშვს და ემკურნალა მისთვის.
ბრძენი დასთანხმდა ქალს და სოფელში წაჰყვა.
სოფლის მთავარ მოედანზე უამრავი ხალხი იყო შეკრებილი და ყველა ელოდებოდა, თუ რას გააკეთებდა ბრძენი იმისათვის, რომ ავადმყოფი ბავშვისათვის ემკურნალა.
და ყველასაგან გასაოცრად ბრძენმა ბავშვს თავზე ხელი დაადო და ლოცვა დაიწყო.
– როგორ ფიქრობ, შენი ლოცვა უშველის, როდესაც წამლებმა ვერაფერი გააწყვეს? – წამოიძახა ერთმა კაცმა, რომელიც შეკრებილ ხალხს შორის იდგა.
– შენ არაფერი არ გესმის. და საერთოდაც ძალიან ბრიყვი და სულელი ხარ იმისათვის, რომ ამგვარი რამ გაიგო – ყველასაგან გასაკვირად მიაძახა ბრძენმა მის წინააღმდეგ განწყობილ კაცს.
კაცს სახე წამოენთო და გაუწითლდა. და იმდენად გამოვიდა წყობიდან, რომ ბრძენისაკენ საცემრადაც კი გაიწია, მაგრამ ხალხმა არ გაუშვა.
ხალხით გარშემოტყმულ გაბრაზებულ კაცს ბრძენი მიუხლოვდა და ღიმილით უთხრა:
ხედავ ჩემო მეგობარო? თუ ავ სიტყვას ისეთი ძალა აქვს, რომ შეუძლია ასე მარტივად გამოგიყვანოს წყობიდან და თავი დაგაკარგვინოს , როგორ ფიქრობ, გამორიცხულია, რომ კარგ სიტყვას ადამიანის მკურნალობა შეეძლოს?

ენერგოვამპირიზმი

ენერგოვამპირების შესახებ ქართული საზოგადოებისთვის ბევრი რამ ცნობილია, მაგრამ ვეჭვობ ამ პრობლემის მოგვარების გზები იყოს ნათელი. ალბათ ბევრ თქვენგანს ჰქონია შეხება ენერგოვამპირებთან რეალურ ცხოვრებაში, ან ჩვენ თვითონ ვყოფილვართ ენერგოვამპირი სხვის მიმართ, რის გამოც პრეტენზიები გამოუხატავთ. ორივე შემთხვევაში, ამ პრობლემის მოუგვარებლობა არასახარბიელო შედეგებით სრულდება: თუ ჩვენ ვართ ენერგოვამპირზმის მსხვერპლი მუდმივ წყენას, შფოთს, დისკომფორტს განვიცდით ასეთ ადამიანებთან ურთიერთობით, ხოლო თუ ჩვენ ვართ ენერგოვამპირები, მაშინ განვიცდით, რომ საყვარელი ადამიანები, რომელთან ურთიერთობაც გვიხარია და გვსურს, რატომღაც გაგვირბიან ან გვერიდებიან.

ენერგოვამპირი შეიძლება იყოს არა მხოლოდ ძლიერი მამაკაცი, არამედ ქალიც, გოგოც, ბავშვიც და მოხუციც კი. ენერგოვამპირიზმი ხასიათის და სიტუაციის ატრიბუტია და არა ასაკის, სქესის ან ფიზიკური მდგომარეობის. მაშ როგორ გავუმკლავდეთ ამ პრობლემას რეალურ ცხოვრებაში? ჯერ განვიხილოთ შემთხვევა, როდესაც თქვენ ხართ სხვისი აგრესიის მსხვერპლი.

ყველაზე სრულყოფილი გზა ამ პრობლემასთან გამკლავების არის ფსიქოთერაპია. მესმის ეს შეიძლება რეკლამაში ჩამომართვათ, მაგრამ ჩვენ ამაში 100% ვართ დარწმუნებული და რომ არ ვთქვათ, სიმართლის დამალვა გამოგვივა. განკურნებული ადამიანი ძლიერი ადამიანია და მას უამრავ პრობლემასთან ძალუძს მოხერხებულად გამკლავება. თუ არ გაქვთ სურვილი მიიღოთ ფსიქოლოგიური მომსახურება ან ამის შესაძლებლობა არაა, მაშინ შეგიძლიათ ქვემოთ მოყვანილ მეთოდებს მიმართოთ. ასეთი სულ სამია, თუ იმ ცხოვრებისეულ მრავალფეროვნებას დავწრიტავთ, რასაც თქვენ თქვენი ინდივიდუალური გამოცდილებით ამჟამადაც იყენებთ ცხოვრებაში:

1. გაქცევა. ყველაზე იოლ გამოსავლად ადამიანებს ჩვეულებრივ ეს მიაჩნიათ. ამაში იგულისხმება, როდესაც თქვენ ცდილობთ რაც შეიძლება ნაკლებად იკონტაქტოს ენერგოვამპირ ადამიანთან. ეს ადამიანის პირველი რეაქციაა, მაგრამ თავისი უარყოფითი მხარეები გააჩნია; ერთი ის, რომ შეიძლება ენერგოვამპირი თქვენი ისეთი ახლობელი იყოს, რომელთანაც სულ ვერ გაექცევით ურთიერთობას. მეორე კი ის, რომ თუ გაქცევით ვუშველით თავს, ე.ი. უარს ვამბობთ გაძლიერებაზე, კვლავ შეიძლება გავხდეთ ენერგოვამპირიზმის მსხვეპლი და ჩვენ თავს იმუნიტეტის შეძენისგან ვიცავთ.

2. შეგუება. როდესაც მსხვერპლს სხვა გზა აღარ რჩება, ის ირჩევს დანებდეს ენერგოვამპირს და მუდმივად კვებოს თავისი ენერგიით. ამ შემთხვევაში ენერგოვამპირი კმაყოფილია და ახლო ადამიანად მიაჩნიხართ. ამ მეთოდის პრობლემა ისაა, რომ ენერგიას, რომელსაც ენერგოვამპირი გართმევთ, თქვენი ორგანიზმი კარგავს; შესაბამისად, შეიძლება დღეს და ხვალ არა, მაგრამ მომავალში თქვენი ორგანიზმის რესურსი ამოიწურება და საკმაოდ არასახარბიელო შედეგებს ვღებულობთ: ნევროზი, სკლეროზი, დიაბეტი, წნევა, გაფუჭებული ურთიერთობა სხვა ადამიანებთან, ინსულტი და შეიძლება სისმსივნეც კი გამოიწვიოს შემგუებლური პოლიტიკის არჩევამ. რა თქმა უნდა შეიძლება გაგიმართლოთ და ენერგოვამპირზე დიდხანსაც კი იცოცხლოთ, მაგრამ სისცოცხლის ხარისხი, ანუ სიამოვნება, რასაც საკუთარი არსებობით იღებთ, ქვეითდება. და ბოლოს, გზა მესამე:

3. ბრძოლა. ენერგიით ენერგოვამპირს ვერ ვაჯობებთ, ეს ფაქტია. მაგრამ იმედის გადაწურვა არ ღირს. შეიძლება ორი ხერხის გამოყენება; მოკლე და მტკივნეული დარტყმების მიყენება მზარდი ინტენსივობით და ენერგოვამპირის სუსტი მხარეების მოძებნა. რაც არ უნდა უნაკლოდ და ძლიერად გეჩვენებოდეთ ვამპირი, პატარა სისუსტეები ყველას აქვს. სწორედ ისინია მსხვერპლის იმედი. ყველა ხელსაყრელ შემთხვევაში არ დაიზაროთ ამ სუსტ წერტილში მიაყენოთ დარტყმა. თუ სათანადო სიჯიუტეს გამოიჩენთ ადრე თუ გვიან შედეგი აუცილებლად დადგება. ბოლოსდაბოლოს, ენერგოვამპირიც იგრძნობს უსიამოვნებას თქვენთან ურთიერთობით, თვითონ შეგეშვებათ და სხვა მსხვერპლის ძებნას დაიწყებს. დაე ასეც იყოს.

ეხლა ენერგოვამპირებსაც მივცეთ რჩევები. რაღაც თვალსაზრისით, ისინიც მსხვერპლები არიან, ოღონდ საკუთარი ცალსახა ხედვის. ენერგოვამპირიზმის ბევრ მსხვერპლს შეიძლება გაუკვირდეს, მაგრამ თვით ენერგოვამპირებს თავისი თავი მოსიყვარულე, კეთილ, მზრუნველ და რაც მთავარია, სამართლიან ადამიანებად მიაჩნიათ. ისინი ძალიან გულნატკენი რჩებიან, როდესაც მათი მსხვერპლი „არ უფასებს“ ამ სიყვარულს და უმალ უმადურობაში სდებენ ბრალს. მაშ რით შეიძლება მოიპოვონ თავისი მსხვეპლების კეთილგანწყობა და ორმხრივად სასიამოვნო ურთიერთობას მიაღწიონ?

პასუხი, უპირველესად, მომიტევეთ, მაგრამ ისევ ფსიქოთერაპიაა. ჩვენ მათ საკუთარი ბრაზის მართვასა და ლმობიერებას ვასწავლით. ხოლო თვითონ შეიძლება ამ მეთოდს მიმართონ: ეცადონ, საკუთარ თავს, თავის საქციელს ნეიტრალური, გარე დამკვირვებლის თვალით შეხედონ, ეცადონ სხვა ენერგოვამპირების ქცევა შეაფასონ ობიექტურად მათი მსხვერპლის მიმართ. ეს ცოტა ძნელი მისაღწევია, ამიტომ ძალიან ფიცხ ენერგოვამპირებს ისღა დაგვრჩენია ვურჩიოთ, რომ ოდნავი ეჭვი შეიტანონ თავის ფიქრში იმის შესახებ, მართლა ასეთ უდიერ მოპყრობას „იმსახურებს“ თუ არა მსხვერპლი. გახსოვდეთ, ენერგოვამპირებო, თქვენ საკუთარი ცალსახა ხედვის მსხვერპლი ხართ, ამიტომ სხვადასხვა კუთხით შეხედვა ერთდაიგივე საკითხზე შეიძლება ქმედითი მექანიზმი აღმოჩნდეს თქვენი სხვა ადამიანებისადმი მოპყრობის შერბილებაში. სხვამ თუ არა, ჩვენ ფსიქოლოგებმა ბევრი ვიცით თქვენი ფარული შიშების შესახებ.

დასკვნის სახით გეტყვით, რომ ორივე, მსხვერპლიც და ენერგოვამპირიც საკუთარ თავთან ურთიერთობის დეფიციტის მსხვერპლია. არ არსებობენ მუდმივად ენერგოვამპირი და მუდმივად მსხვერპლი ადამიანები. შეიძლება ერთი პიროვნება მეორესთან მსხვერპლი იყოს, ხოლო მესამესთან ვამპირი. მეტიც, ადამიანი საკუთარი თავის მიმართაც შეიძლება იყოს ვამპირი და პირიქით, ჩვენ ვიყოთ საკუთარი თავის მსხვერპლი. ყველაფერი ამის გასარკვევად არსებობს ჩვენი კაბინეტიც, მაგრამ უფრო მეტად სირცხვილი, ვიდრე უსახსრობა უშლის ხელს ადამიანებს მიმართონ ფსიქოლოგს, იზრუნონ საკუთარი თავის გაძლიერებასა და თავისუფლებაზე, რაც ჩვენში მერწმუნეთ უფრო სინანულს იწვევს, ვიდრე სიღარიბეს.

"ლიმნიანი" ჩაი

ყავა - უშაქრო,
ან ჩაი - "ლიმნიანი",
"KENT"-ი ღერებით და ბედსაც არ ვემდური.
დამყვა ხასიათი, ისე ჯინიანი,
შენც კი არ მინდიხარ - არაპოეტური.

წუხელ მთელი ღამე ქარი ხმაურობდა,
სისხლი გასდიოდათ ფანჯრებს მინებიდან.
ალბათ ორი ფეთქვა დარჩა ამ გულს,
ჰოდა,
თუნდაც ერთი იყოს - მხოლოდ შენთვის მინდა.

მიჭირს ვუყურებდე დილას გათენებულს,
სანამ ვინატრებდე ისევ დაღამებას,
მოდი,
დაენახე წამებს გაჩერებულს,
მოდი,
გეხვეწები, კოცნით დამღალე და...

გამოვიჯახუნოთ კარი გამეტებით,
ოთახს შევატოვოთ ყოფნა ყოფითი და
ისე ჩამასუნთქე შეშლილს პლანეტები,
რომ ეს დედამიწა მოწყდეს ორბიტიდან.

საკუთარი გრძნობების გამოხატვის უცოდინრობა არ ნიშნავს მათ უქონლობას.!!!

მეოცე საუკუნემდე გარუჯული კანის მქონე ადამიანებს სოციალურად დაბალ ფენებს მიაკუთვნებდნენ, არისტოკრატულ და კეთილშობილურ იერს თეთრი კანი წარმოაჩენდა.

პირველად გარუჯული კანის ეფექტს ინგლისში მიაქციეს ყურადღება, როცა ცხენოსნობა და ცურვა სპორტის პოპულარულ სახეობებად ჩამოყალიბდა. თუმცა დანარჩენ ევროპაში 1908 წლამდე მზის სხივებს უფრთხოდნენ და სითეთრის შენარჩუნებაზე ყველანაირად ზრუნავდნენ.

გარუჯული კანი გლამურის სიმბოლოდ მას შემდეგ გადაიქცა, რაც კოკო შანელი პარიზში ფრანგული რივიერიდან მთლიანად გარუჯული დაბრუნდა.

1922 წლის ზაფხულში კოკო შანელმა ჟურნალისტებთან საუბრისას აღნიშნა, რომ თეთრი კანი გარუჯულისგან განსხვავებით არაჯანსაღად და ულამაზოდ გამოიყურება. ამ მოვლენამ გადატრიალება მოახდინა არა მარტო მოდის ისტორიაში, არამედ საზაფხულო დასვენების სტილშიც. ამ დღიდან ფრანგები გრძელვადიან შვებულებებს იღებენ და თამამად ისვენებენ ზღვისპირა კურორტებზე...

,,ადამიანები იმიტომაც ბერდებიან, რომ სხვა ყველაფერთან ერთად, თანდათანობით აკლდებათ სითბო: მშობლების სითბო, შვილების სითბო, შეყვარებულის სითბო, მეგობრებისა და ახლობელი ადამიანების სითბო და რაც მთავარია, იმედის სითბო. ადამიანს, დაბადებიდან, სულ თან დაჰყვება იმედის სითბო, ფიქრობს, რომ ერთხელაც იქნება... მაგრამ რაკი ის რაღაც ამ ქვეყანაზე თურმე არ ხდება, ნელ - ნელა, რაც წლები გადის, თანდათან ქრება იმედის სითბო და მართალია სიკვდილამდე მაინც ღვივის მისი ნაპერწკლები ადამიანის სულში, მაინც საზარელია სიმარტოვის ჟამს საიდანღაც მონაქროლის ამაოების ქარი. "

/გოდერძი ჩოხელი/

სჯობია მართლა არამზადა იყო ნამდვილი,
ვიდრე ტყუილად არამზადას ხალხმა გადაროს.
ბედნიერებაც აღარ არის მაშინ ადვილი,
თუ ეს ცხოვრება სხვის ჭკუაზე უნდა ატარო.
რატომ შემიქეს აწყვეტილი ვნება დამნთქმელი,
სხვათა აზრები რატომ უნდა გახდნენ საჩვენო?
თვითონ ცოდვილებს ჩემს ცოდვებზე რა აქვთ სათქმელი,
ან რად ცდილობენ თეთრი შავად რომ მომაჩვენონ?!
მე იგივე ვარ და ვინც მადებს მძიმე ბრალდებას,
მხოლოდ თავს ამხელს, მე კი ვრჩები უზიანები,
სულით მდაბლების თავდასხმა კი მალიმალდება
და მსაჯულობენ თავად სულით კუზიანები.
პატივაყრილებს სურთ პატივი სხვასაც აჰყარონ
და მოგაჩვენონ ეს ქვეყანა ცოდვილთ სამყაროდ.

/უილიამ შექსპირი/

"სამყარო იმდენად დალპა,რომ ვინმეს შეყვარებაც კი - ეს ყველაზე დიდი რისკია, რომლის უფლებაც შეგვიძლია მივცეთ ჩვენს თავს.შინაგანად გვძაბავს იმის ალბათობა, რომ ეს შეიძლება ცალმხრივი აღმოჩნდეს ან აგრესიულად იქნას გაგებული.

ადამიანები გადაეჩვივნენ სიყვარულს, მსოფლიოს სამომხმარებლო ურთიერთობები მართავს."

ბერნარდ შოუ

სიკვდილამდე ორი დღით ადრე ფედერიკო ფელინიმ მითხრა: როგორ მინდა, კიდევ ერთხელ შევიყვარო! ამას ქალზე არ ამბობდა, იმის თქმა უნდოდა, რომ სიყვარული ცხოვრებაში ერთ-ერთი ყველაზე მომხიბლავი რამაა. როცა გიყვარს, შენ უბრალოდ ადამიანი კი აღარ ხარ, არამედ თითქოს სურნელებად იქცევი. მიწაზე კი არ დადიხარ, ჰაერში ლივლივებ. სწორედ ტრფიალების ეს განცდაა ცხოვრებაში მთავარი.

მნიშვნელობა არ აქვს, ვინ ან არ გიყვარს – ქალი, სამუშაო, სამყარო თუ ცხოვრება… სიყვარული არც სიხარულია და არც დარდი, არც ჯილდო და არც გამოცდა, ეს ყველაფერი ერთად მოგზაურობაა ზღაპრულ მომაჯადოებელ ქვეყანაში, ბილიკი იმ საიდუმლოში, რომელიც უნდა ამოხსნა. სიყვარული ყოველთვის გადის, ყველაფერს თავისი დასასრული აქვს. მაგრამ ერთი მდგომარეობა ყოველთვის მეორეში გადადინდება, და ეს მეორე შეიძლება უფრო ძლიერი გრძნობა იყოს, ვიდრე ტრფიალებააა.

შენთან ძილი მინდა, შენგან შვილი მინდა შენი სიცოცხლისთვის - თუნდ სიკვდილი მინდა... შენი შუქი მინდა, შენი ჩრდილი მინდა... შენი წყაროს წყალი, შენი ხილი მინდა.
ჩემი არ მეყოფა - სხვისი წილი მინდა სხვა დაბადების დღე - სხვა ქორწილი მინდა, შენი საიდუმლოს ყველა ღილი მინდა, შენი ბაგე მინდა, შენი კბილი მინდა.
მე შენს ნაკვალევზე სულ სირბილი მინდა... შენ რომ უნდა მოგკლას, ის სიკვდილი მინდა. შენთან სულ სიმღერა, სულ ღიმილი მინდა... ჩვენ რომ შეგვაერთებს ის მანძილი მინდა.

შენ რომ დაგწამებენ, მეც ის ცილი მინდა... შენი ყველა ვალი გადახდილი მინდა... შენი შემოხედვა - კმაყოფილი მინდა. შენთან ძილი მინდა, შენგან შვილი მინდა.
ტარიელ ჭანტურია

ზოგი იმ თოკის ფასადაც კი არ ღირს,რომელზეც უნდა ჩამოახრჩო!!!!!!!!
ემილ ზოლა

მსგავსი დღეების უსაშველო დარჩა ატანა,
დეე, გადაწყდეს ისე როგორც ღამემ განაგოს,
მოდი ჩემთან და ამ დუმილის გასაფანტავად,
თუნდაც სულ მცირე, ამინდებზე ვილაპარაკოთ.

ვილაპარაკოთ - როგორ ფეთქავს დილა კვირტივით,
წვიმის წვეთებში მზის სხივები როგორ ეტევა,
იცი, მე ახლაც შარშანწინდელ ამინდს მივტირი
და ეს ტირილიც მენანება გასამეტებლად.

ვილაპარაკოთ, შენს უმანკო სულთან მიმიშვი,
თორემ დრო ცდილობს სურვილები თავად ალაგმოს,
ვილაპარაკოთ - სიყვარულზე მთელი სიგიჟით
და მოდი მერე სიგიჟეზე ვილაპარაკოთ.

ვილაპარაკოთ, დანარჩენზეც, ბევრი მხილებით,
სხვებს როგორ უყვართ, როგორ სძულთ ან როგორ ელიან,
როგორ არიან ანგარებით ერთად წყვილები
და ანგარება ჩვენთვის როგორ არაფერია -

რადგან პროცესი დასრულდება მაინც გნიასით,
დაგეგმილ გრძნობებს ჩვეულებრივ ვეღარ განაგებ,
ვილაპარაკოთ - ერთადერთხელ პოეზიაზეც -
ან შენ მისმინე და მე მარტო ვილაპარაკებ...

ვილაპარაკოთ - უსაფუძვლოდ, უხმოდ, უმიზნოდ,
თორემ დრო ცდილობს სურვილები თავად ალაგმოს,
ვილაპარაკოთ, მაგრამ მოდი ისეც ნუ ვიზამთ,
რომ არაფერი აღარ დაგვრჩეს სალაპარაკო.!!!

ნეტავ რას იტყვი?!
სამუდამოდ შენზე რომ ვწერო..
დროის გადაღმა ავაშენოთ პატარა სახლი,
არ მემეტები არავისთვის,ამიტომ გჩემობ,
შენც ამიჩემე და ხანდახან ამ სახლში დარჩი.
ნეტავ რას იტყვი?!
ჩემს წილ ღიმილს,სევდასი გიცვლი..
მე შენში უფრო გამახარებს ჩემი დანახვა
და ყველაფერი შეიძლება შევძლო ზეგისთვის
მაგრამ ვერ შევძლებ ავიტანო შენი დაკარგვა!
ნეტავ რას იტყვი?!
შეგიყვარებ ყველას მაგივრად,
თუ აცივდება სხეულითვე სხეულს გაგითბობ..
ბოლო ხანებში მარტოობა რაღაც გაჭირდა
თუ დაგავიწყდი..მერე რა..და ისევ გაგიცნობ..
ნეტავ რას იზავ?!
რომ მოვიდე!
უბრალოდ დავრჩე!
და რომც გაბრაზდე არ გამაგდო!,დაგითვლი სუნთქვას..
"სიყვარული რომ არ არსებობს ამ ქვეყანაზე"
თურმე ეგეთი სისულელეც ვიღაცას უთქვამს..
ხოდა მიყვარხარ!
სიყვარულად რომ აღარ ითქმის..
ხოდა მიყვარხარ!
ხოდა ეგეც შენი ბრალია..
დროის გადაღმა ავაშენოთ პატარა სახლი
სადაც საათებს,უსაათოდ,კოცნით დათვლიან!!!

!!!

"დალიეთ, მაგრამ ნუ გაილეშებით! გაიცინეთ, მაგრამ ცხენივით ნუ აჭიხვინდებით! იმღერეთ, ოღონდ ნუ აბღავლდებით! შეიყვარეთ, მაგრამ ნუ გახელდებით და ქვეყნის ბედს თქვენს ხოშზე ნუ ჩამოჰკიდებთ!

–მიხეილ ჯავახიშვილი

სიყვარული ჩემთვის რაიმეს გაღება უფრო იყო, ვიდრე მიღება ან შეძენა, მაგრამ საბოლოო ჯამში არაფერი დამკლებია, რადგან სიყვარული ყოველთვის საკუთარ თავთან გვაბრუნებს.

მე ვარ ასეთი.
რაც არ უნდა ძვირფასი იყოს ადამიანი, თუ ვიგრძნობ რომ ვკარგავ, მისთვის არ ვიბრძვი. უბრალოდ განზე ვდგები და მშვიდად ვუყურებ მის წასვლას. ის ვერც კი გრძნობს, ჩემს ბრძოლას საკუთარ თავთან.
რამდენჯერაც ვიბრძოლე, იმდენჯერ ვინანე. სწორედ იმ ადამიანებმა გამიცრუეს იმედები, რომელთა გამოც თავმოყვარეობას გადავაბიჯე
ისიც ვისწავლე - წასვლით სხვა მოსვლა იწყება ხოლმე.
წადი.

"მე მომწონს როგორც მიდიან ლამაზი და ამაყი ქალები, სწრაფად და მიზანმიმართულად, ქუსლების კაკუნით და კარების ჯახუნით...შეიძლება შემდეგ ისინი სიმწრისგან ხმამაღლა ტირიან, მაგრამ ისინი მიდიან შესანიშნავად!."

-რას ვეძებთ მთელი ცხოვრება?
- საკუთარ თავს სხვის გულში...

Aerosmith - I Don't Wanna Miss a Thing Lyrics

მე ვზივარ და ჩემი ქვედაბოლო ხორცისფერ ნაკეცებს იშლის
ფურჩქნის რაღაცნაირად
შენი თვალებისკენ შემობრუნებული ხელები კი
ისეთივე ხორცისფერია,როგორც ჩემი სხეული...
ერთი პეშვი შემცივნების ვარსკვლავები სახეზე და გულისცემა
-თავზეხელმოჭერილი სიზმარივით
მე ვიშლი ფურცლებს
მე ვშლი ფეხებს-
როგორც რიტუალს
და როცა მამცივნებს შენ აქცევ თბილ ყვავილებს გაშლილი ვენებით
თვალებიდან
და გიყურებ შენი მკლავებიდან
როგორ მოდიან ლურჯი სიცოცხლის წერტილები,როგორც წმინდანები
როგორ ვშლი
როგორ აბნევ
როგორ მკოცნი
და მიყურებ
როგორ ვშვლი
როგორ აბნევ
როგორ მკოცნი
და როგორ
მიყურებ...........

დრო გაიქცა შუაღამით სოროდან -
ურჩი, თანაც გასაოცრად თავხედი.
- შენ! შენ შეგეძლო ყველაფერი გქონოდა
თუმცა მაინც არაფრისკენ წახვედი

ნურასოდეს ნუ იტყვი,ყველაფერი უკან დარჩაო.წინ ყოველთვის არის რაღაც,რასაც ერთბაშად შეუძლია ჩვენი ცხოვრების გადაფასებაც და გაუფასურებაც

ჭილაძე

"მე მომწონს როგორც მიდიან ლამაზი და ამაყი ქალები, სწრაფად და მიზანმიმართულად, ქუსლების კაკუნით და კარების ჯახუნით...შეიძლება შემდეგ ისინი სიმწრისგან ხმამაღლა ტირიან, მაგრამ ისინი მიდიან შესანიშნავად!."

ერიხ მარია რემარკი

"მიენდე იმას, რაც მოგეცა. მშვიდად ამოძრავე კიდურები, იცურე აუღელვებლად, სხეული ხომ ნავია, ხელები ნიჩბები, მოუსვი ისე, რომ ხელი არ შეუშალო შენს გვერდით მოცურავეებს, რომლებიც შენსავით ეძებენ სწორ და ნეტარ რითმს... ეცადე შეინარჩუნო ნელი, მშვიდი სვლა, არ ააჩქარო და არ შეანელო მოძრაობა, რომელიც თანდათან მუსიკასავით შთანთქავს მთელ შენს არსებას, მიყევი მას და გახსოვდეს, რომ შენი მელოდია განუმეორებელია, ყველაფერთან შესაბამისი და ჰარმონიული."

/ირაკლი ჩარკვიანი, "მშვიდი ცურვა"/

მზეს მივუშვირო დაღლილი სახე,
მინდორში ვეგდო,
თვალებს ვლულავდე...
მეც ბავშვობიდან მოვდივარ აქეთ, -
რა მანძილია სიხარულამდე?


ჯერ კიდევ ვივლი,
ჯერ კიდევ დრო მაქვს,
თუმცა მთავარი გზა გამივლია.
მე ნაბიჯ-ნაბიჯ სიფრთხილით ვზომავ, -
სიხარულამდე რა მანძილია?


აზრი - აზრადვე...
გული - გულადვე...
ღამე - ღამედვე...
დილა - დილადვე...
რა მანძილია სიხარულამდე?
ალბათ იმდენი,
რაც სიკვდილამდე.


/არჩილ სულაკაური/

როცა ხე ვიყავი, არ ვიმეორებდი სიტყვებს წამდაუწუმ,
არ ვკვებავდი წყლითა და პურით,
ჩემი წილი მზისა და ჩრდილის ამარა ვიყავ,
ჩემი წილი დგომით და რხევით.
არც სახლები იდგნენ წყალში,
და თავის ნაცვლად, სხვა სახლებს არ ირეკლავდნენ.
არც ქალაქები მონაცვლეობდნენ, თარიღებივით.
არც მშიოდა. არც ვიძინებდი.
არც სიზმრებს ეკიდათ ცეცხლი შუა ზაფხულში
და არავინ იმსახსოვრებდა დღეების რიგს, არც საათებს.
როცა ხე ვიყავი,
წყალი თებერვალს მოჰქონდა,
მზე - აპრილის ანგელოზებს.
ახლა კი, ჩემო სულის ხეებო,
იარაღივით უნდა ავისხა მოთმინება, მოლოდინი
და ჩემი ცხოვრება - დაუქოქავი მუსიკალური სათამაშო.

/ნინია ნადირაძე/

საოცარია,
ვიჩხრიკები,
იქნებ სადმე შემომრჩა მეთქი,
ვეძებ ყველგან და ვერაფრით ვპოულობ სიტყვებს.
წავიდნენ ჩემგან,
არც ვაწყენინე,
არც გავაბრაზე,
უბრალოდ წასვლა გადაწყვიტეს,
და მეც,
თითქმის მშიდი ვარ,
აღარ განვიცდი,
რადგან მაქვს ცხრა ცხოვრების სამყოფი
სიყვარული,
რომელსაც სიტყვები არ ეყო.
მხოლოდ ჩემი თვალები გადასცემეს ხელებს,
ხელები კი, საშინელი სისწრაფით შენს მხრებზე იტოტებიან.

/ნინია ნადირაძე/

თუკი მე თქვენს მოლოდინს არ ვამართლებ, ნუ გწყინთ, ეს ხომ თქვენი "მოლოდინია", და არა ჩემი "დაპირებები"

უთქმელი სიყვარული...

თვალები შეხვდნენ ერთმანეთს მზერით,
ქვიშის საათმა სილა გალია,
კაცი მიხვდა, რომ გულის ხმა ესმის,
ქალმაც კინაღამ სული დალია...

განცდით ფიქრები მზის სითბოს ერწყმის,
თითქოს სხივებიც სიცხით მთვრალია,
კაცის გულნატვრას მანძილი ესხმის,
ქალის გულათვლაც უფრო მზარდია...

სუნთქვის სურვილი სიზმრად ცხადს ერთვის,
სიღრმეს გრძნობები მეტად სწადია,
კაცის ბაგეებს - მიყვარხარ!.. ეთქმის,
ქალის წამწამებს ცრემლი ასხმია...

თითქოს ორივე ახლა, ცას ეკვრის,
თუმცა, ამ ლტოლვას ფეთქვა აკლია,
კაცი, მეუღლეს შინ რომ ჰყავს - ვერ ცვლის...
ქალიც მისი ქმრის ჩრდილად - ლანდია...

გარემოება... რჩეულებს ებრძვის,
მათი დროება გზა და ვალია,
კაცის სიყვარულს სინდისი ქეჯნის
ქალიც - მიჯნური, კდემამ ამსხვრია...

პირველ სიყვარულს ცხოვრება მღერის
და უკანასკნელს რაღაც აკლია,
ვიღაც, წარსულით სიცოცხლეს ერწყმის,
ვიღაც, მომავლით დღესაც მკვდარია...

ჰოდა, ცხოვრებაც ივსება ფერფლით,
თუკი გრძნობები უკვე მცდარია,
კაცი და ქალი შეიქმნენ ნებით!
ქალი და კაცი, ერთად - ანთია!...

შენ ხარ მიზეზი ყველა ომის... შენ ხარ ევა... შენ ხარ მატილდე... და თუ გადაღლილს შენს თვალებზე ისევ გაწვიმდა... ეს ტკივილია სიყვარულის და სიმარტოვის... ეს ტკივილია რაც ცრემლებად შენს გულს დასცვივდა.... და ხარ სათავე ყველა ნგრევის და ყველა კვდომის.... და ხარ სათავე ყველა ცრემლის და ყველა გლოვის... შენ ხარ მიზეზი კაცთა მოდგმის... შენ ხარ ცდუნება... და სიცოცხლესთან ხელმეორე ხარ დაბრუნება.... სწორედ ამიტომ დაგემონე ჩემსავე ნებით..... სწორედ ამიტომ აღვსილი ვარ ლტოლვით და ვნებით... სწორედ ამიტომ ავაფეთქე ლექსის თარეში... სწორედ ამიტომ დაგეძებდი უცხო მხარეში... გამოგედევნე ქარის ფრთებით... მე დღემდე გეძებ.... წამი რა არის, წამითაც კი უშენოდ ვერ ვძლებ... რომ არ მინდოდა მარტო მყოფელს სევდას მოვეცვი... მე გული მქონდა და ის გულიც შენ ერთს მოგეცი...რომ ვერც ჩავატევ ვერც სიტყვებში გრძნობის გამხელას... რომ ახლა ვხვდები ნაკლი არ გაქვს უფლის ნახელავს... რომ უხსოვარი ცოდვის დღიდან ნათელი მოგდგამს... რომ შენში სუნთქავს...შენში იბრძვის ეს ჩემი მოდგმა... რომ ტანზე დაგდის ზღვის ტალღების მლაშე სურნელი... წყეულად მაქვს შენგან სიყვარული განუკურნელი... და როცა მტოვებ, საოცრების ტოვებ ქვესკნელებს... სიკვდილს შევიგრძნობ თუ ვერასდროს ვიგრძნობ შენს ხელებს... რომ ხარ მიზეზი ყველა ომის... რომ ხარ ევა... რომ ხარ მატილდა... რომ ხარ მიზეზი სულის კრთომის... და ჰაა... გაწვიმდა... ეს ტკივილია რაც ცრემლებად თვალებს გისველებს... გადმოვეშვები შენს სხეულზე და დავისვენებ... გადმოვეშვები.... ქარის ფრთებით... მე დღემდე გეძებ... წამი რა არის...წამითაც კი უშენოდ ვერ ვძლებ....

არსად მიდიან რეალურად ადამიანები, უბრალოდ თვალს მიეფარებიან ხოლმე როგორც ბავშვობაში დამალობანას თამაშისას.როცა დგახარ სახით კედლისკენ ან თვალებზე ხელებს იფარებ.ისინი გარბიან სხვადასხვა მიმართულებით მარტო იმიტომ რომ იპოვნო და დააბრუნო, მარტო იმიტომ რომ აღმოჩენისას ორივეს გაგეცინოთ იმაზე თუ სად და როგორც იმალებოდნენ.

არსად მიდიან რეალურად ადამიანები,არვიცი რამდენად მიყვარს კოელიო,არვიცი რამდენად მახსოვს რაც კი წამიკითხავს,მაგრამ ის მახსოვს რომ ამბობდა:"ადამიანები ყოველთვის დაბრუნებით გამოწვეული სიხარულის გამო მიდიან სადმე".ხო ეს ასეა, არ შეიძლება ადგე და გულს ამოაგლიჯო ის ადგილი რომელზეც ადრე ვინმე მიიმაგრე.არ შეიძლება ადგე და როგორც მიშელ გონდრის ფილმშია, ვინმეს მიადგე რომ ამნეზია დაიმართო, რომ ყველაფერი დაივიწყო, რომ ცხოვრება შეიცვალო, რომ ყველაფერი ნოლზე დასვადა დაივიწყო.

არსად მიდიან რეალურად ადამიანები,უბრალოდ ზოგჯერ როცა ჰაერი მძიმეა და მსუყე ხდება,შენი თანაზიარი ჰაერი აღარ ყოფნით და სულ ცოტა ხნით ხელოვნური სუნთქვის მსგავსად სხვა მხარეს სჭირდებათ ბაგის მიბრუნება.როგორც ელექტროშოკი მომაკვდავ სხეულზე - სხვა ემოციები სჭირდებათ რომ გულმა მუშაობა არ შეწყვიტოს.

თუმცა მერე ისევ როგორც ჩვეული გადარჩენილი მოკვდავები ჩვეულ ყოფაში ბრუნდებიან,ჩვეულ გარემოს ითავსებენ.ჩვეული ჰაერით იწყებენ სუნთქვას.

არსად მიდიან ადამიანები და მეც უკვე ისე მყარად ვდგავარ ქარიშხალიც ვერ ამომაგდებს ფესვებიდან,შენ კი იხრები ყველა ნიავის დაქროლვაზე, იხრები მაგრამ მაინც ვიცი, არსად მიდიხარ!

...ჩემს ცხოვრებაში არ იყო ისეთი წუთი, შენით რომ არ მესულდგმულა…

...მთელი სამყარო იმდენად არსებობდა ჩემთვის, რამდენადაც შენთან იყო რაიმე მიმართებაში…

...მხოლოდ შენი ცხოვრებით, მხოლოდ შენით შემეძლო ცხოვრება…

ცვაიგი

"ქალი ბრუნდება მაშინ, როცა ხედავს რომ მისი საყვარელი მამაკაცი მის გარეშე ცუდადაა, ხოლო კაცი ბრუნდება მაშინ როცა ხედავს რომ მისი საყვარელი ქალი მის გარეშე ბედნიერია."

თუ სიყვარული გაზაფხულია -- რატომ ვეძებ გამხმარ ტოტებს, როცა ამდენი მწვანე ხეა.
თუ სიყვარული ზაფხულია -- ქურქს რატომ ვეძებ, როცა გარეთ მზე წვიმს და სიცხე ადიდდა.
თუ სიყვარული შემოდგომაა -- რატომ მშია, როცა ყანებს ზედ კბილის წინ უმწიფთ ნაყოფი.
თუ სიყვარული ზამთარია -- მაშინ გაზაფხული რატომ არის, ან ზაფხული რატომ არის, ან შემოდგომა. რატომ დგება წელიწადის ეს დროები, ამ ფანჯარასთან რატომ ველი სხვა სიმღერის შემობრუნებას

თუ სიყვარული გაზაფხულია -- რატომ ვეძებ გამხმარ ტოტებს, როცა ამდენი მწვანე ხეა.
თუ სიყვარული ზაფხულია -- ქურქს რატომ ვეძებ, როცა გარეთ მზე წვიმს და სიცხე ადიდდა.
თუ სიყვარული შემოდგომაა -- რატომ მშია, როცა ყანებს ზედ კბილის წინ უმწიფთ ნაყოფი.
თუ სიყვარული ზამთარია -- მაშინ გაზაფხული რატომ არის, ან ზაფხული რატომ არის, ან შემოდგომა. რატომ დგება წელიწადის ეს დროები, ამ ფანჯარასთან რატომ ველი სხვა სიმღერის შემობრუნებას.

Citipointe Live - You Are My Freedom

ნორმან მეილერის "შიშვლები და მკვდრები"

პასუხი მათ, ვინც ომის მომხრეა
ნორმან მეილერის "შიშვლები და მკვდრები"

ვფიქრობ, ნორმან მეილერი არ უნდა დავძრახოთ იმისათვის, პირდაპირი იერიშით რომ შეეცადა იმის აღებას, რაც მასზე უკეთესად მიჩნეულმა მწერლებმა ბრძოლის სხვა ხერხებით ვერ მოიპოვეს.

მისი რომანი "შიშვლები და მკვდრები" უსასრულო, სულისშემძვრელ კივილად აღიქმება, თანამედროვე ომის მთელ სისასტიკეს და დაუნდობლობას რომ ამხელს. ეს არის მართლაც ამბიციური ნაწარმოები, მაგრამ გაბედული და უკომპრომისო. მე მას თამამად მოვიხსენიებ იმ საუკეთესო წიგნების გვერდით, რაც კი პირველი მსოფლიო ომის შემდეგ დაწერილა. მიუხედავად ცალკეული მოსაწყენი პასაჟებისა, სადაც ხშირად ერთსა და იმავეს გვიმეორებენ, მიუხედავად დაჟინებული მრავალსიტყვაობისა და ანალიტიკური მომენტების სიჭარბისა, ეს არის ცინცხალი ნიჭით დაჯილდოებული სულ ახალგაზრდა, ოცდახუთი წლის კაცის ძლიერი და შთამბეჭდავი ნაწარმოები, რომლის აქა-იქ მიმოფანტული "ჩავარდნები" მხოლოდ იმით უნდა იყოს განპირობებული, რომ ავტორს მოუხელთებელის შეწვდომა უფრო განუზრახავს, ვიდრე მისი ხელთ გდება და მუჭში გამომწყვდევა.
"შიშვლები და მკვდრები" უსაშველოდ დიდი რომანია, იმედგაცრუების მძლავრი ტალღით ნაპირზე გამორიყული! იგი ოცნების უფლებასაც კი არ გვიტოვებს და ისეთ უმოწყალო კანონადად ჩაგვესმის ყურში, რომლის დროსაც თითოეული ობიექტი თუ სამიზნე სულ ცოტა სამჯერ მაინც იწვნევს დარტყმას. გარდა ამისა, ეს არის მთავარი გმირის, გალაჰერის სექსუალურ განცდათა და ქმედებათა გუდმოდგინე რესტავრაცია. რომანის სტილი, არც მეტი არც ნაკლები, სალდაფონურია, გნებავთ ქუჩური, რაც, ალბათ, ბევრი მკითხველის სმენას შეურაცხყოფს, თუმც გაზვიადებული აქ თითქმის არაფერია: მეილერის მეომრები ხომ ადამიანებია, დათრგუნული, აგონიით განაწამები არსებები. ეს რომანი ომზე მოგვითხრობს და სისხლს გვაყურებინებს, ამიტომაც ის აისივით მეწამულია.

ეს არის გაბედულ იერიშთა მთელი სერია, რომელთა დროსაც ობიექტი რატომღაც აუღებელი რჩება. ისე კი, ცოტა ჭირს იმის გარკვევა, ამ ობიექტში რა იგულისხმება.
მისტერ მეილერს აშკარად არ მოსწონს ომი, არც მასში მონაწილე მებრძოლებითაა აღტაცებული (ამისთვის, ცხადია, ორიგინალობას ვერ დავაბრალებთ). იგი ყველანაირად ცდილობს დაგვიმტკიცოს, რომ ომის მთელი საშინელება მის მონაწილეთა ბუნებიდან მომდინარეობს, მათი ბუნება კი, თავის მხრივ, ომსა და სამხედრო ატმოსფეროს დაუმახინჯებია. არა მგონია, მთლად ასე იყოს საქმე! მეორე მსოფლიო ომამდელი ახალგაზრდობა ისე იყო დეპრესიით მოდუნებული, რომ საყოველთაო დემოკრატიის ფხიზელ გუშაგად ვერა და ვერ გამოდგებოდა!
რომანის ორი პერსონაჟი ებრაელია, ერთიც - ეთნიკური მექსიკელი; ამერიკელი ხალხის ოცნება მათ ჯერ ბოლომდე ვერ "გაუმშობლიურებიათ". მაგრამ რას ვერჩით, როცა თავად ამერიკელებს ბევრი აქვთ ერთმანეთთან გასარკვევი და საკამათო. აზრთა ასეთი სხვადასხვაობა მშვიდობის დროს, ასე თუ ისე, ასატანია, ომში კი, შეუდარებლად გამწვავებული: სამხედრო ატმოსფერო ხომ არნახული აგრესიით მუხტავს ადამიანებს, სწორედ ეს არის რომანის კვინტესენცია და მთავარ გმირსაც, გალაჰერს, მისი ცხოვრების არცთუ სახარბიელო პერიოდში მოვიხელთებთ წიგნის ფურცლებზე.
მეილერი ამ წარმოსახვით ომს მებრძოლთა ჯგუფის, ერთი გენერლის და კიდევ ერთი მაიორის თვალით გვაყურებინებს. ესენი უკვე ადამიანები აღარ არიან; რაღაც ერთიან, საშინელებით ათრთოლებულ, გაშიშვლებულ ნერვად უფრო აღიქმებიან.

მაგრამ არ უნდა დავივიწყოთ, რომ ეს "საბრძოლო ერთეულები" სულიერი არსებანი, ცალკეული ინდივიდები იყვნენ ოდესღაც. რომანში ღრმად არის შესწავლილი მათი ხასიათები და იგი ბრწყინვალე რეტროსპექტული ჩანახატებით წარმოგვიდგება. სწორედ ეს მოქნილი ჩანახატები ადასტურებენ, რომ მეილერი ნიჭიერი და შორსმჭვრეტელი შემოქმედია. აი, ძირითადი სიუჟეტი კი ინერტულობით გამოირჩევა... დუნე, უსიცოცხლო თხრობის მსხვერპლს ემსგავსება. ბრძოლის ყველა დეტალის მხატვრულად "გადათარგმნა" არაფერს მატებს ტექსტს, მხოლოდ ამძიმებს. ამასთან ერთად, პერსონაჟთა წარსული და აწმყო ერთმანეთს მეტისმეტად სუსტად უკავშირდება, და მეტსაც გეტყვით: გენერალი, რომლის ხასიათის გამოძერწვაზეც ბევრი რამ არის დამოკიდებული ამ რომანში, ჩვეულებრივი ფაშისტის ინტელექტუალური ვერსიაა, სხვათა შორის, ყოველგვარ დამაჯერებლობას მოკლებული.
მაგრამ ეს თვალშისაცემი ხარვეზები ბევრს მაინც ვერაფერს აკლებს ნაწარმოებს.

აქ ხომ უამრავ ოსტატურად ნაქსოვ სიუჟეტს გადააწყდებით: თვეზე მეტია, რაც გალაჰერს შეატყობინეს, რომ მისი ცოლი გარდაიცვალა, ის კი კვლავ იღებს ქალის ბარათებს, დაწერილს იქამდე, ვიდრე ის მშობიარობას გადაჰყვებოდა; უილსონის დაღუპვის ეპიზოდი ერთ-ერთი ყველაზე შთამბეჭდავია, რაც კი ოდესმე ომის თემაზე დაწერილ წიგნებში ამომიკითხავს; ვერაფერი დამავიწყებს სერჟანტ კროფტის სადისტურ სახეს, რომელსაც სურს საკუთარი ჯარისკაცები ფრიალო კლდეებზე აძრომიალოს. რატომ, ამაზე ნუ დაფიქრდებით... უნდა და მორჩა! ყოველივე ეს "ომის გულიდან" ამოზრდილი ტრაგედიაა, ტრიუმფი სენტიმენტალობას მოკლებული რეალიზმისა. "შიშვლები და მკვდრები" უბრწყინვალეს წიგნად არ მიმაჩნია, მაგრამ კიდევ ერთი საინტერესო დანიჭიერი ამერიკელი მწერლის დაბადების საბუთად ხომ გამოდგება!

როგორ გამოვიცნოთ ტელეფონზე მოსაუბრე

”ბატონო” - ასე პასუხობენ კეთილგანწყობილი, საქმიანი, იუმორის გრძნობით დაჯილდოებული ადამიანები.

მათ ძლიერი ნერვული სისტემა აქვთ, ასე რომ დაჟინებული ზარების შემთხვევაშიც კი ისინი მწყობრიდან არ გამოდიან.

”ალო” - ასე უფრო თავის თავში ჩაკეტილი ადამიანები პასუხობენ, მათთან მრავალსიტყვაობა არ შეიძლება, საჭიროა მშვიდი, კონკრეტული, მხოლოდ საქმის არსთან დაკავშირებული საუბარი.

”გისმენთ” - ასე პასუხობენ პედანტური, უფრო სახელმწიფო ორგანოებში დასაქმებული ადამიანები.

უმჯობესია ასეთ ადამიანს ”გისმენთ” მეორედ არ გაამეორებინოთ. მათთან ხაზგასმული პატივსცემით საუბარია საჭირო.

”(სახელი და გვარი) გისმენთ” - თუ ასე გიპასუხეს, მოსაუბრესთან გვარიანი ”რევერანსია” საჭირო, რათა მისი კეთილგანწყობა დაიმსახუროთ და თქვენს მიმართ დადებითად განაწყოთ.

”დიახ” - ეს სიტყვა თავად ლაპარაკობს თავის თავზე, მოსაუბრე წინასწარ გამოხატავს თანხმობას ისე, რომ თავად ვერ აცნობიერებს ამას.

ტელეფონით წარმოთქმული ”დიახ”-აუჩქარებლობას, გაწონასწორებულობას, ნდობას, ხასიათის სირბილეს მოასწავებს. ასე რომ იმოქმედეთ მტკიცედ, მაგრამ მოთმინებით.

”ილაპარაკეთ” - ეს აშკარა უხეშობაა, მართალია ასე ძალიან იშვიათად პასუხობენ, მაგრამ მაინც, თუ მოსაუბრემ ასე გიპასუხათ, აუცილებელია თქვენც იგივე ტონი აირჩიოთ.

მხოლოდ ასეთ შემთხვევაში თუ მიაღწევთ თქვენსას. წინააღმდეგ შემთხვევაში ”განადგურება” არ აგცდებათ.

დააფესეთ "მანდილოსნები რომლებმაც იციან თავისი ფასი, მაგრამ არასდროს გტკენენ ამით გულს, რომელთანც უყვართ თქვენი მოსმენა და თქვენთან ერთად სეირნობა, რომელიც გაგიგებთ მაშინ როდესაც თითქმის არავის ესმის თქვენი, რომელიც მოგცემთ უფლებას დაინახოთ მისი თვალების სიღრმე და დაგრთავთ ნებას რომ მისი ხელი ატაროთ დილიდან საღამომდე.
არ შეიმჩნიო "მანდილოსანი" რომელსაც ზედმეტად დიდი წარმოდგენა აქვს საკუთარ თავზე, რომელსაც მხოლოდ რაღაცის გამო ჭირდები, რომ სატრაბახო ქონდეს დაქალებთან, რომელიც შენში იმას აფასებს თუ დღეს რომელ ძვირადღირებულ რესტორანში წაიყვან და რა მანქანით მიაკითხავ, რომელიც ყურადღებას არ აქცევს შენ სულიეერ სამყაროს თუ რა ხდება იქ და მხოლოდ შენი ათლეტური სხეულით ტკბობა სურს.
მოძებნე "მანდილოსანი" რომელიც ისევე გცემს პატივს როგორც შენ მას, რომელიც მხოლოდ შენნგან არ ელის საჩუქრებს და ძალიან იშვითად მაგრამ მაინც გიკეთებს საჩუქარს რომელიც გაგახარებს. რომელიც იმის მაგივრად რომ გთხოვოს რესტორანში წაყვანა დაგპატიჟებს მისივე ხელით გაკეთებულ სადილზე, რომელიც იტრაბახებს იმას, რომ მას გვერდით საუკეთესო მამაკაცი ყავს და გაუხადე მას საქმე ისე რომ ამის თქმის სურვილი გაუჩნდეს ...

შენ ის ქალი ხარ, მე ვისაც ვნატრობ, ვისაც სიცოცხლეს ბრმადაც კი ვანდობ, დიდრონ მზესავით ალერსით მათბობ, და ამ გრძნობებით უგონოდ მათრობ. შენ ის ქალი ხარ, ჩემი რჩეული, გულზე მარგალიტ გადაბნეული, ზოგჯერ ეული, გულჩახვეული, სიყვარულისთვის გადარეული. შენ ის ქალი ხარ, ველად გაშლილი, მოუწყვეტელი მინდვრის ყვავილი, და გადაღლილი, გრძნობად დაღვრილი, უტკბეს ჰანგებად გულში ჩაღვრილი. რა ლამაზი ხარ, გშვენის ვარდები, მწვანე თვალები, ზურმუხტ-ლალები, შენ ის ქალი ხარ... შენ ის ქალი ხარ.. მე სიკვდილამდე რომ მეყვარები!

გამომიშვით, აღარ მინდა სიკვდილი
დრომ შეჭამა ჩემი ჩუმი ტკივილი,
გამომიშვით, ნუთუ ღმერთი არა გწამთ,
არ მოგბეზრდათ ჩემი ურცხვი კივილი?
აღარ მინდა ბუნებასთან ჩივილი
და სიმწრისგან უნებლიეთ ვიღიმი,
გამომიშვით, დამეხვია მატლები,
ძლივსღა ვუძლებ, მე უშენოდ გავქრები!
გამომიშვით, მიწა ძალზე მამძიმებს
ბალახი მჭამს, აბიბინდა ჩემს გულზე
ახლა მივხვდი, როგორ მომნატრებიხარ,
გაქცევა მსურს, მიწისქვეშეთს ვერ ვიტან
გამომიშვით, ბედნიერება მინდა,
ცა მასველებს, ქვაში გაჭედილი ვარ,
ხან მაჭვიმს და ხანაც მათოვს და მცივა,
უშენობა როგორ გამჭირვებია!
საფლავიდან გამოქცევა მინდება,
არ დამტოვოთ, გამომიშვით აქ ცივა,
სიბნელეა, სიყვარულიც არ მინდა,
აgარ ვკვდები, მე ხომ უკვე გვამი ვარ
და ამ ტკივილს სულიც ვეღარ აიტანს!

დამნაშავეა .....დამნაშავეა.... დამნაშავეა...
ათასჯერ გაისმა ხმა სოფელსა შინა დიდი მონდომებით,
ერთი მეორეს, მეორე მესამეს..... და თანაც ამდენს,
კარიდან კარზე უყვებოდნენ გაგონილ ამბებს.
მთელი სოფელი გარს შემოხვეოდა შვილსა ცოდვილსა,
ყველა გაჰყვიროდა.... სიტყვებს ტყვიასავით უგულოდ ისროდნენ,
მაყურებლები ამ სანახაობით თავსაც კი ირთობდნენ.
იმ დღეს არ ინდობდნენ... იმ დღეს არ ინდობდნენ....
ხელებშეკრული "გაიძვერა" კი მიწაზე ეგდო.....
ხალხი მას ლანძღავდა სიტყვებით, ენით, ცხარე გონებით.....
მეტის ღირსიაო ეს ნაძირალა...... ამბობდნენ ქალები,
და მისკენ იწეოდნენ რომ დაეთხარათ მისთვის თვალები.
ამისი დედა ნეტა როგორ ცოცხლობს..... არ სცხვენიაო?
ასეთი შვილის გაზრდა...... რა სათქმელიაო!
გაიგე თურმე რა უქნია ამ სასიკვდილესო...?
აი ამისთანების სიცოცხლეა რომ მასიკვდილებსო....
ისმოდა განაჩენი.....ნაადრევად გამოტანილი,
ისმოდა ემოცია..... ხმას აყოლილი, ამოტანილი,
ისმოდა ხმაური, ისმოდა ჩურჩული.... გადალაპარაკება...
მიწაზე დაგდებულ "გაიძვერას" კი არვინ არ აცდიდა დალაპარაკებას.
გმირი კაცები მის ირგვლივ მწკრივად ჩამდგარიყვნენ,
ისინი სიმართლის სადარაჯოზე ფხიზლად დამდგარიყვნენ!
ყველას საკუთარი თავსთვის მიეცა თურმე უფლება....
რომ კბილებით დაეცვათ ენით მოტანილი მართლმსაჯულება!
და აი მოდის კაცთა დიადი..... დიდი სასამართლო,
მათი სამსახური არის რომ იჯდნენ და სხვები ასამართლონ.
ხალხი გაიკრიფა, დარბაზი მოამზადეს, სცენა დაუდგეს,
და დამნაშავე მართლმსაჯულებას ტალახში ამოსვრილი ფეხქვეშ დაუგდეს.
და აი ბრალდებულიც ..... განაჩენის მოლოდინში გადადებული,
კანონით შემოსილი ადამიანების გადაწყვეტილებას ელოდებოდა,
თავჩაქინდრული, უიარაღოდ ..... სამსჯავრო სკამზე,
დარბაზში მყოფთაგან ალბათ არავის არ ეცოდებოდა.
თქვენო აღმატებულებავ ეს გაიძვერა სიკვდილს ღირსიაო,
და წამოდგა ბრალმდებელი შენიღბული თვითკმაყოფილებით,
თავდაჯერებული აგრესიით ბრალდებულს ახლოს ჩაუარა და....
განაცხადა რომ შემოვიფარგლებიო ამ ეტაპზე ამ განყოფილებით.
დასაჯდომად წასულ ბრალმდებელს კი მოესმა ხალხის ძახილი,
ყურებში ესმოდა მას ბრალდებების გადაძახილი,
გზაში მყოფმა კი გადაიფიქრა... სკამზე არ დაჯდა,
იგი მიხვდა რომ დრო მისი იყო, იგი ხალხს მართავდა.....
და იგი შემობრუნდა ხალხის ძახილით გაგულისებული
თვალი გადაავლო და დაინახა მოძახილები ... გაკულისებული,
მაგრამ მან იცოდა მთავარი დაიჭირა... მავანთა ძახილი,
ცხენი შებმულია, გზა მოყინულია ..... მიუშვით მარხილი.
და იგი ყვებოდა თუ როგორ ნახა მან გაგონილი,
და იგი ყვებოდა თუ როგორ სტკიოდა მას გაგონილი,
და იგი ყვებოდა მის დანაშაულს და მას ყვებოდნენ..
და ამას ყვებოდნენ ყველანი ვისაც ჰქონდა გაგონილი და არ გაგონილი.
ბრალდებებს მოვრჩიო განაცხადა ბრალმდებელმა და უტიფრად შეხედა პროცესის მოსამართლეს,
დააჩქარეო..... აქ გადაწყვეტილება მხოლოდ ერთიაო,
დამნაშავე სიკვდილის გზას უნდა გავუყენოთო..... თვალებით ანიშნა,
ხალხიც დაკმაყოფილდება....ამისი მოწყალე ხომ თავად ღმერთიაო...
გველის სისინივით ისმოდა დარბაზში ბრალმდებელის ბრალდება,
ამ დროს კი დედამიწაზე არც არავინ იყო ბრალდებულს რომ დასდგომოდა თავდებათ,
მას კი სიცოცხლეზე ფიქრის დროც კი აღარ ჰქონდა ამჯერად,
იცოდა რომ სიმართლეს ვერ დაამტკიცებდა....
მისი ქვიშის საათი სადაც არის დამთავრდება.
ყველაფერი ლაგდება, ყველაფერი ვით თქმულა......ბრალდებული კი თავჩაქინდრულა,
ფიქრობდა რატომ მოვიდა ასე, რატომ ეკიდა მისი სიცოცხლე სხვაზე,
ფიქრობდა ერთზე, და ფიქრობდა ასე....
გაგიკვირდებათ და სიკვდილამდე რამდენიმე წუთით ადრე ის არ ფიქრობდა საკუთარ თავზე.
და აი, მოსამართლემ დაარტყა ჩაქუჩი...
რომელიც საბოლოო გადაწყვეტილებამდე ერთ სანტიმეტრს მეტყველებდა,
მისმა აღმატებულებამ თითქოს დაამთქნარა კიდეც,
და მედიდურად მიიღო მკაცრი გამომეტყველება,
შემდეგ კი დარბაზს ძლევამოსილად გადახედა და განაცხადა:
... ბრალდებულს ეძლევა საბოლოო სიტყვის თქმის უფლებაო!
წამოდგა ბრალდებული, ცას ახედა......ღმერთს თავისი სიმართლე თვალებით გაანდო,
იგივე თვალები დარბაზს სინანულით მოავლო,
შემდეგ კი მოსამართლეს და ბრალმდებლებს გადახედა:
მე სასიკვდილო განაჩენის მოლოდინში გადადებული ......
ვდგევარ სამსხვერპლოზე შესაწირი საქონელივით გამზადებული,
ყური მოგიკრიათ.... დამნაშავეაო და მოღალატესთან გყევართ გათანაბრებული,
ყველას კი თვალებში გეტყობათ რომ მიმბაძველობით, სიმდაბლით და თავის წარმოჩენით ხართ გათამამებულნი.
ცინიკოსებო!!! თავის შესაქცევად ... ბოლო სიტყვის თქმის უფლებაც რომ მომეცით,
ის კი გავიწყდებათ .... მიწაზე წაქცეულს წიხლებით რომ მცემდით.
რა გითხრათ? რომ სულს ვერ წამართმევთ და ხორცი თქვენი იყოს?.... წმინდანი არ ვარ.....
რაღა დაგიმალოთ და ერთი სიტყვის თქმის უფლებაღა ვარ!
საკუთარ ცოდვებში ჩამალულხართ , გსურთ ჩემი დასჯა,
საყოველთაოდ ბინძურ სახეზე კი ნიღბებ აფარებულებს გადაგიწყვეტიათ აქ ჩემი განსჯა.
ვხედავ რომ სინათლის მტკიცებას სიბნელეში არა აქვს აზრი,
ვერ დამანახა მე ეს მიზეზი მჯდომმა ......აქ თუნდაც ერთმა,
ჩემდა სამწუხაროდ ჩემი სიმართლის ამბავი მხოლოდ და მხოლოდ,
ვიცით მიწაზე მე და.... ზეცაში ღმერთმა.
და სანამ დამსჯით მე არ ვაპირებ აგიკლოთ ლანძღვით,
არც იმას ვცდილობ რომ ვიქცე ცრემლებად ან მონანიებად,
მაგრამ იცოდეთ რომ სინდისში შავ ლაქად დაგრჩებით....
და თუ გადაწყვეტთ........ მონანიებას,
არ დაგზარდებით და თქვენ საფლავზე მოვალ იებად.
მაგრამ ჰოი საოცრებავ რომ საოცრებები არ ხდება კიდევ,
როს გამისტუმრებთ საიქიოში მხდალი სივაჟკაცით,
აღფრთოვანებას თქვენ ვერ დამალავთ განაჩენის დროს,
და დარბაზს დატოვებთ უკიდეგანოდ მცდარი სიკაშკაშით.
რა სამწუხაროა სიცოცხლე ჩემი...... თუნდ იყოს ბრალეული,
მცადრ გზაზე მდგარი ბრბოსაგან წვეთ-წვეთად რომ უნდა იყოს დალეული,
რა სამწუხაროა კაცობრიობას.....
სიკეთით სიბოროტე ჯერ რომ არ ჰყოლია ბოლომდე დაძლეული !
ტაშისმკვრელებო!!!....თქვენთანაც დამრჩენია სიტყვა სათქმელი,
თქვენ ხართ იმ ბინძური ძალის მარაგი ამპარტავნობის,
და უცაბედად თქვენც თუ მოგადგათ იგივე ძალა ამპარტავნობის,
თქვენ უცილობლივ ხმას ამოიღებთ... უსამართლობააო, ესე გამოდის.
ხვალინდელი თქვენ კი გახლავართ მე დღეს, ..... მდგომი თქვენს წინაშე,
ნუ გამომიგლოვებთ.... მე მხოლოდ მსხვერპლი ვარ და ეს მაკმარეთ,
მე ბრალდებებმა და ბრალმდებლებმა დამასამარეს ......
შემდეგი კი თქვენ ხართ .....რადგან სიჩუმის ტაშისკვრით ითხრით სამარეს!
რაღა დამრჩენია გარდა ერთისა რომ მოვკვდე ამაყად,
შევეწირები სიმართლეს ჩემსას ..... ქედმოუხრელად,
თქვენთან ცხოვრება ყოფილა ფუჭი...... არარაობა,
დაე დამთავრდეს, დაე დამთავრდეს...... სანახაობა.
ბედის ირონიით დღეს თქვენი სიტყვა კანონის მცვლელია,
ბედის ირონიით დღეს თქვენი სიტყვა დენთის შემცველია.
ჩემთვის განაჩენი გამოტანილია, აქ ჩემთვისი ტყვია გასროლილია,
აქ ჩემი სიცოცხლის მოკლე ბილიკზე..... მანძილი უკვე გაზომილია.
ცილისწამება კი ალბათ ამქვეყნად,
ყველაზე მწარე და სასტიკად მწველია,
სიტყვა ხომ ხანდახან ტყვიაზე უფრო,
დაუნდობელი და უგულო მკვლელია......
ეს თეატრი კი ფუჭია ფუჭი,
თქვენ ხომ სიმართლის არ გიძგერთ გულები,
სასაცილოა, ჩვენ ერთ როლს ვთამაშობთ...
ბრალმდებლებიც და ბრალდებულებიც !
(c) ზურა სალუქვაძე

,,მიწა მიატოვე, ცამ თუ მიგიზიდა."
ნიკა ჩერქეზიშვილი
–––
როცა შენი სულის მდგომარეობა
პიკს მიაღწევს,
უნდა ადგე და მოკვდე.
სამწუხაროა,
რომ ამ მინდორზე,
რომელსაც
თვითმკვლელობა ჰქვია
გასაკაფი გზები
აღარ დაგვრჩა.
ჩვენ ვერ გადავხტებით
ფანჯრებიდან.
ვერც რევოლვერს
დავიჭერთ ხელში და
ნიკაპზე მივიბჯენთ.
ჩვენივე ჰალსტუხებიდანაც
კი ვერ გავაკეთებთ
მარყუჟებს და
დავიწყებას ვერ მივეცემით.
რადგან...
ყველამ დაგვასწრო.
ხურჯინში ჩაალაგეს
ღმერთისთვის წასაკითხი
ლექსები და წავიდნენ.
ბანალურია,
ჩემო ძვირფასო
გალაკტიონ,
ასე ცხოვრება.
ასე სიკვდილიც
ბანალურია,
გეტყოდი ალბათ,
გეკითხა მაინც.
ფანჯრებს იქით
მაინც არაფერი
არსებობს და რაც
მოჩანს იმაზე მეტს
არ უნდა ელოდო კაცი.
მუზებს თუ გასდევ,
შეცდები და დაიღუპები,
რადგან მიდიან ისე,
რომ ნაკვალევი
აღარ დატოვონ.
და ვერ მოძებნი,
ვერც ერთი ცის
ვერც ერთ ღრუბელში.
ქვეყანაში,
სადაც სიკვდილს
კი არა,
სიცოცხლესაც აღარ
გვაცდიან,
რაღა უნდა ვილაპარაკოთ?
საკუთარი თავისგან
ფანჯრებში გაქცევა
არ ნიშნავს სიკვდილს,
გალაკტიონ!

გამოგიგონე.
შენი სახელი დავარქვი
სიცარიელეს,
მარცხნივ.

ვფიქრობ შემოდგომაზე და
მახსენდება ფორთოხლები.

სხვებმა არ იციან ვის ველაპარაკები,
როცა ჩუმად ვარ.

შენ უნდა გრძნობდე,
შენ უნდა გესმოდეს ჩემი!

არასდროს მიყურებ,
როცა ერთად ვართ,
ამ დროს ვხუჭავ თვალებს,
ჩემს ფიქრებში მოდიხარ შენ
და მხრებზე მაწყობ ხელებს.
ჩვეულებრივ,
ოდნავ მარცხნივ წევ თავს
და იცინი, ისე
როგორც მე მიყვარს.

მხოლოდ ასე მოვახერხე შენი დატოვება.
მე სხვაგვარად არ შემეძლო -
ჩემი სიმშვიდე შენს თვალებშია.

შენი წასვლაც დარჩენაა,
ოღონდ მტკივნეული...

ვფიქრობ შემოდგომაზე და
მახსენდება ფორთოხლები.

მარიამ ბეროძე

და არ ვუწერ არავის და არაფერს... მხოლოდ ინტერესის გამო.

...

მე, უბრალოდ, არ ვიცი სხვა რამის კეთება
და როცა წასვლა მომინდება, ავდგები და წავალ.

მე აქ ჩემი ფურცლებით მოვედი
და ჩემი ცხოვრება ამ ფურცლებზეა.

ნიკა ჩერქეზიშვილი

ყველა თანაგრძნობა არის სისულელე,
როცა ტკივილისგან ცაა ნაცრისფერი

ნიკა ჩერქეზიშვილი

დაბარდნილია ცა ვარსკვლავებით,
მთვარე წააგავს უდაოდ ნამგალს.
ჩამებღაუჭა დარდი მკლავებით,
ასე მგონია, უდანოდ დამკლავს.
როდესაც ბოცა უკვე იცლება,
როდესაც მტოვებს ბოლო სტუმარი,
სარკესთან მიწევს იმის მტკიცება,
რომ სიყვარულის შემწევს უნარი.
სარკიდან მწვავენ ცივი თვალები,
მიჭირს ფოკუსში მათი დაჭერა.
ჩვენ ორივენი ვდგავართ მთვრალები
და ერთმანეთის არც ერთს არ გვჯერა.
გამოხედვა გვაქვს ორივეს მკვახე,
სისხლი ივლისის მზესავით ცხელი.
ერღმანეთს ვურტყამთ- ემსხვრევა სახე.
მე კი, უბრალოდ მეჭრება ხელი

,შემოქმედებითი მემკვიდრეობა ერთადერთია,რასაც ხელოვანი ადამიანი სათუთად უფრთხილდება. მომავალ თაობათა მეხსიერება გამოააშკარავებს
არტისტის ღვაწლს და ის დარჩება უკვდავი
ცოცხლებში,დარჩება მისი სახე და მისი ცოცხალი ხმა.''
ჩემი კუნძული
მსგავსი გაბერილი აფრის
_აზრი ჩემი,მუდამ გარბის
იქ,სადაც ჟღერს ჰანგი არფის,
არ ელიან უცხოს არვის.
მხოლოდ მე თუ მიმესვლება.
მუზა ჩემი თავს მევლება.
კივის სული_დარდს ელევა.
ატლანტის ძალა მეძლევა.
ეს კუნძული შევთხზე ჩემით,
გიჟებს_პოეტებს,რომ შვენით.
მივქრი მისკენ ნატვრის გემით,
აუღწერელია ენით.
საოცარი სამყაროა,
ჯადოსნური აქ წყაროა.
ჩემმა ნატვრამ აწარმოა
ისეთი ცა,აქ ცა როა.
აქ ნექტარით ვიკლავ წყურვილს,
ფერიებთან ვიხდენ სურვილს.
არ ავყევი წუხელ წუხილს
_სხვა ეშხი აქვს ზეცის ქუხილს.
სხვა დუღილი სისხლის დუღილს...
აქ ვერ ნახავ ნასახს შუღლის,
აქ პეპელას დათვი უვლის.
აქ ნაცნობ კენტავრსაც ულხინს.
მაგრამ გუშინ უცებ მოვკვდი
_გაუგებრობაში მოვხვდი.
მე შენდობას უფალს ვთხოვდი.
(შენც გახსენე,შენც მახსოვდი).

P.S. ვერვის განდობთ კუნძულს ჩემსას
ოქროსფერი ფარის მწყემსვას.
კუნძული აქვს ყველა თქვენგანს.
თუ გწამთ_ჰპოვებთ ნატვრის გემბანს.

თუ სიცოცხლის სურვილი შემრჩა, შენი ბრალია.
და ამიტომაც,
გულში ლოცვასავით გამუდმებით აღარ გიმეორებ,
რომ მალე დამავიწყდეს, თუ როგორ მიყვარხარ.

ყოველდღე ვიპარები შინიდან,
ჩანთაში ვიყრი საკუთარ ნაწერებს,
უბრალო ფანქარს და წიგნს
სახელად "მატილდა".
ფეხაკრეფით ვუახლოვდები გასასვლელს,
ჩუმად ვაღებ კარს და მივრბი...
უმისამართოდ...
ბოლოს ცახცახით ვებჯინები საკუთარ მუხლებს,
გაოცებული დავყურებ ხელებს და
ვხვდები, რომ სხეული კართან დამრჩა,
სახელურზე ჩამოკიდებული.
ქრება ჟინი და მანამ ვუბრუნდები საკუთარ თავს,
სახლს,
სანამ დედა მომხსნის ზურგზე მოკიდებულ ჩანთას,
ნამცხვრისსუნიანი ხელებით შემომთავაზებს ჩაის და
ჩემთვის გადანახულ ქიშმიშს ჩამიყრის მუჭში.

ჩვენ ყველას გვჭირდება ერთი გაქცევა...
ჩაჰკიდეთ ხელი საკუთარ სხეულს და
ნელ-ნელა გაუყევით არსაითკენ
მიმავალ გზას!
ბილიკზე მხოლოდ წინ მიმავალი ნაკვალევია -
მე უკუსვლით დავბრუნდი

სიყვარული არ არის,
მოდიოდეს,
შუბლზე ნაზად გკოცნიდეს
და დიდხანს და ბედნიერად ცხოვრობდეთ ერთად.

სიყვარულია,
ფსიქიატრიულ საავადმყოფოში,
მუხლებზე მდგარი,
ჭუჭყიან იატაკს ხეხავდე,
რომ შენი შეშლილი ქმრის ნახვის საშუალება გქონდეს.

სიყვარული არ არის,
ნაჩუქარ სამასლარიან ბეჭედში
ალერსს ასლარიანებივით აბრუნებდე
და სამ დღეში მიცვალებულივით გაცივდე.

სიყვარულია,
უკურნებელი სენით დაავადებულის სარეცელთან იდგე,
გაქვავებული,
ფეხმოუცვლელად
და სიმწრისგან ტუჩებს იჭამდე.

სიყვარული არ არის,
დაიძინო,
გაიღვიძო
და აღარ გიყვარდეს.

სიყვარულია,
22 წლის დაქვრივდე
და 92 წლისასაც მხოლოდ მისი სახელი გერქვას.

მწარეა,
მაგრამ ეს არის სიყვარული.
სასტიკია,
მაგრამ აქ ცხოვრობს ღმერთი...

ქალი რომ დაგითქვავს პაემანს თავისთან
დაგხვდება გამომწვევ კაბით და მკლავებით,
შენ უნდა გახსოვდეს რომ უცხო არის
და გადაკეტე ზურგ სუკან ოთახის კარები.
არ უთხრა ყავაზე გადაჭრით უარი
,ალკოჰოლს თუ დალევთ, მან მეტი დალიოს,
როდესაც დათვრება გულდასმით უარეთ
რომ შენმა ფიქრმა და ზრუნვამ გადარიოს.
ლექსი წაუკითხე ალერსზე ხმადაბლა
ეცეკვე მგზნებარედ, თამამად, უხეშად
ასწავლე ტუჩებით ტუჩებზე გადაბმა
და კოცნა აქციე სევდიან ნუგეშად.
უთხარი, რომ მისი სუნისგან ირევი
რომ მისი სხეული აპრილზე ნაზია
დათვალე კაბაზე ნამცეცა ღილები
პეპლებად დაბერილ მკერდზე რომ აზია.
აჩვენე ნიღაბი, რომელსაც მოიხსნი
მიხვდეს რომ მარტო ხარ და მისით აივსე,
მსუბუქი მისი თმა სახეზე მოისვი,
ბევრი ესაუბრე ვნებაზე, მაისზე.
გაჩუმდი როდესაც დაიწყებ ფერებას.
რამე რომ ზედმეტი წამოგცდეს,
ინანებ ჯობია აჩვენო ვნების გახელება
და მერე დაღლილმა თვალები მინაბე.
ახლა მან დაიწყოს ზრუნვა და გიაროს,
ოთახში მთავრის შუქს შიშველი დაუდგეს
ღამემ გათენება რომ დაიგვიანოს
მზის სხივად ლოგინზე შენ უნდა გაუთბე.
როდესაც გადაღლილს ძილი მოერევა
და შენზე დაღვრილი ბურანში ჩარჩება,
იქაც არ მოაკლო მგზნებარე ფერება
ვერ შეძლოს სიცხადის სიზმრისგან გარჩევა.
ადექი ჩუმად და გამოდი სახლიდან,
თავთან დაუტოვე ყვავილის ფურცელი,
ვიდრე ამ შეგრძნებას სიყვარულს გახდი
და გამოებერება სიმწიფით მუცელი.
იარე ცარიელ ქუჩაში თავდახრით,
ცუდად მოიქეცი ასე რომ დატოვე,
თავს ირჩენ გრძნობებზე უხეში თავდასხმით
და ისევ ერთად ხართ შენ და სიმარტოვე.
დრო მოვა, როდესაც გონება შეშლილი
მიხვდები არავინ გიყვარდა მასავით,
მას კი გრძნობა ექნება შენდამი შეცვლილი
და გულში ჩაგიკრავს საყვარელ ძმასავით.
შეცდი რომ ასე ბრმად აყევი ჩემ რჩევას...
ქალი რომ თავისთან პაემანს დაგითქვავს,
ისწავლე ბედნიერ წუთების შემჩნევა...
ჩათვალეთ მე თქვენთვის ეს სიტყვა არ მითქვამს..

- სად გაქრა ღიმილი შენი?
- ღმერთებს დაუბრუნდა ცაში. ცხოვრებას რომ ღიმილი აჩუქო, საჭიროა, მქონდეს ჯერ ერთი, გაწონასწორებული ხასიათი, მეორე – ფული, მესამე – უფრო ძლიერი ნერვები, ვიდრე მე მაქვს.

როდესაც ხშირად პატიობ - სარგებლობენ, როდესაც დიდხანს გიყვარს - ვეღარ ამჩნევენ, როდესაც მზად ხარ ყველაფრისთვის - აღარ აფასებენ და მხოლოდ მაშინ ხდები ძვირფასი, როდესაც მიდიხარ და აღარასდროს დაბრუნდები

გუშინ არაფრის თქმა არ შეიძლებოდა და თქმას აზრი ჰქონდა....
დღეს კი ყველაფრის თქმა შეიძლება მაგრამ სათქმელმა დაკარგა აზრი..

"მისნის ღამე"
ხვდები, რომ წინ განუმეორებელი, მხოლოდ შენთვის განკუთვნილი მომავალი მოიგელის. ბოლოს და ბოლოს გესმის, რომ მხოლოდ შენ ხარ პასუხისმგებელი იმ პიროვნებაზე, რომლადაც საკუთარ თავს ძერწავ.(პოლ ოსტერი)

"გულზე თუ ერთხელ დაგაბიჯეს ნაფეხურს ვერასდროს ვერ გადაშლი...
სულში თუ ერთხელ ჩაგაფურთხეს ნაკვალევს ვერასოდეს ვეღარ წაშლი...
წამში თუ სიცოცხლე გაგიმწარეს წლობის სიყვარულს უცებ წაშლის...
ზღვაში თუ ტალღებად აგაგორეს, ფრთებს თუ მოგტეხავენ ვეღარ გაშლი...
ისეთ ადამიანს ნუ ენდობი, დღეს რომ გაღმერთებს და ხვალ რომ წაგშლის.."

დიდი გამბედაობა სჭირდება იმას, რომ მტრებს წინ აღუდგე, მაგრამ ბევრად მეტი სიმამაცეა საჭირო მეგობრების გვერდში დასადგომად.

"დააკვირდით თქვენს ფიქრებს, ისინი თქვენი სიტყვები ხდებიან. დააკვირდით თქვენს სიტყვებს ისინი ქმედებად იქცევიან. დააკვირდით თქვენს მოქმედებებს ისინი ჩვევებად ყალიბდებიან. დააკვირდით თქვენს ჩვევებს ისინი თვისებებად იქცევიან. დააკვირდით თქვენს თვისებებს, ისინი თქვენს ბედს განსაზღვრავენ."
- ლაო ძი

ემოცია - სევდა

ემოცია არის ცვლილებათა რთული პატერნი, რომელიც მოიცავს ფიზიოლოგიურ აღგზნებას, გრძნობებს, კოგნიტურ პროცესებსა და ქცევას; წარმოადგენს პასუხს სიტუაციაზე, რომელიც პიროვნულად მნიშვნელოვნად არის აღქმული. არსებობს ბევრი, ემოცია. თუმცა ეკანმა გამოყო ექვსი ბაზისური ემოცია, მათ შორის არის  სევდა.

   სევდა არის ძალიან სპეციფიკური ემოცია, რომელიც ნეგატიურ განცდებთან ასოცირდება, თუმცა  ემოციათაგან არც ერთი შეიძლება ჩაითვალოს ნეგატიურად ან პოზიტიურად, კარგად ან ცუდად, სასარგებლოდ ან საზიანოდ. არც სევდის ემოცია არის გამონაკლისი.გარკვეულ პირობებში და გარკვეულ გარემოებებში ის გვევლინება, როგორც ერთ-ერთი ადეკვატური რეაქცია.ასე, მაგალითად როცა ვკარგავთ ოჯახის წევრს, დანარჩენები იკრიბებიან, რომ დაიტირონ ის. მიუხედევად იმისია, რომ მათი დაახლოება გამოწვეულია სიკვდილით. თითოეული მათგანი მწვავედ განიცდის ღრმა კავშირებს, რომელიც აერთიანებს მას ნათესავებთან. ეს კუთვნილების გრძნობა ადამიანის ფსიქოლოგიური ცხოვრებაში თამაშობს მნიშვნელოვან როლს.

     სევდა, რომელიც ანელებს ადამიანის ცხოვრების ტემპს, უკან მოხედვის საშუალებას იძლევა-ახლებურად სამყაროს დანახვის. ამ ახალმა პერსპექტივამ შეიძლება გააღრმავოს სევდა, მაგრამ მას შეუძლია განაახლოს შეხედულებები ფასეულობებზე, საშუალებას გვაძლევს დავფიქრდეთ იმაზე, რაზეც ადრე არ ვფიქრობდით. სევდის დროს ვაცნობიერებთ, თუ რამდენი შესაძლებლობები გვაქვს ხელიდან გაშვებული.

      სევდის ემოცია, ისევე როგორც ყველა ბაზისური ემოცია, არის უნივერსალური, აქედან გამომდინარე, მას აქვს უნივერსალური აქტივატორები. განშორება, ან განცალკევება, როგორც ფიზიკური, ისე ფსიქოლოგიური, წარმოადგენს სევდის ძირითად აქტივატორს. იძულებითი განშორება ოჯახთან, ახლო მეგობართან იწვევს სევდას, ასევე, ადამიანმა სევდა შეიძლება განიცადოს ადამიანებთან ყოფნის დროს. ფსიქოლოგიურმა იზოლაციამ შეიძლება მიიღოს სხვადასახვა ფორმები. ეს შეიძლება იყოს ურთიერთობის შეუძლებლობა, თავისი გრძნობების გულწრფელად გამოუხატველობა, შეუძლებლობა გარშემომყოფებისგან მოიპოვის სიმპათია. განშორების მსგავსად, იმედგაცრუებასაც მიჰყავს ადამიანი ფსიქოლოგიური იზოლაციისკენ, მარტოობისკენ, დანაკარგისკენ. თუმცა, ყველაზე ღრმა სევდას ჩვენში იწვევს გარდაცვალება- ახლო მეგობრის, ან ოჯახის წევრის არის შეუვსებელი დანაკლისი. ჩვენ ვკარგავთ ადამიანს, რომელთანაც დაკავშირებული ვიყავით ხანგრძლივი და მყარი კავშირებით, რომელსაც ჩვენი ცხოვრების დიდი დრო მივუძღვენით და ვისთანაც ვიზიარებდით ჩვენს სიხარულს და უბედურებას. ასეთი მეგობრული და სასიყვარულო დანაკლისი იწვევს ჩვენში უბედურებას.

დასახული მიზნის მიღწევის წარუმატებლობამ ადამიანში შეიძლება გამოიწვიოს სევდა. ამასთან ჩვენ უნდა გვახსოვდეს, რომ ადამიანის მისწრაფებები სხვადასახვანაირია. ასე მაგალითად, ზოგი სტუდენტი შეიძლება ბედნიერი იყოს როდესაც გამოცდაზე მიიღებს ,,დამაკმაყოფილებელ“ შეფასებას, ზოგისთვის კი ეს ნიშნავს ჩავარდნას, რაც იწვევს სევდას ამ ადამიანში.

    სევდისადმი მიდრეკილება ინდივიდუალურია და დამოკიდებულია ორ ფაქტორზე: სოციალურზე და ბიოლოგიურზე. არსებობს მონაცემები, რომ დეპრესია, რომელშიც საკვანძო როლს თამაშობს სევდის ემოცია, შეიძლება ჰქონდეს მემკვიდრეობითი ბუნება. თუმცაღა, სევდისადმი მიდრეკილება დეტერმინირებულია არა მარტო ბიოლოგიური თვისებებით, არამედ ინდივიდის ცხოვრებისეული გამცდილებით. ადამიანები, რომლებმაც ბავშვობაში განიცადეს წარუმატებლობა, გამოირჩევიან მოწყვლადობით, სევდისადმი მიდრეკილებით.

   ადამიანის ასაკიდან, სევდის განცდის ინტენსივობიდან გამომდინარე, მის მიმიკურ გამოხატვას შეიძლება თან ახლდეს ვოკალური კომპონენტი-ტირილი ან ღრიალი. მიმიკასთან დაკავშრებით ჩაატარეს ექსპერიმენტი. ექსპერიმენტში  9 თვის 36 ბავშვმა და მათმა დედებმა. ექსპერიმენტის პროცედურა შემდეგში მდგომარეობდა: ექსპერიმენტატორის თხოვნით, დედა ბავშვის თანდასწრებით მიმიკით გამოხატავდა სიხარულის და სევდის ემოციას. ამასთან ექსპერიმენტატორმა  დააფიქსირა ის დრო, როდესაც ბავშვი უყურებდა თავის დედას. ექსპერიმენტის შედეგად აღმოჩნდა, რომ ბავშვი გამოხატავს სიხარულს და დიდხანს უყურებს დედას მაშინ, როდესაც დედა გამოხატავს სიხარულის ემოციას და პირიქით, ის მეტად გამოხატავს სევდას და მრისხანებას და ნაკლებად უყურებს დედას, როდეასც ის არის სევდიანი.

    მიმიკა ამჟღავნებს თავის თავს რამდენიმე წამის განმავლობაში, მაგრამ მისი განცდა გრძლედება ძალიან დიდხანს. ადამიანი, როდესაც არის სევდიანი სახე გაფითრებულია, ლაპარაკობს ცოტას, მეტყველების ტემპი შენელებულია. ადამიანთა უმრავლესობა ცდილობს ჩაახშოს სევდის ემოცია. ძლიერი  სევდის დროსაც ცდილობენ შეინარჩუნონ სახის სიმშვიდე, მაგრამ როგორი სუსტიც არ უნდა იყოს სევდის გამოვლინება, ის ყურადღებიან დამკვირვებელს ვერ გამოეპარება.სევდიანმა ადამიანმა შეიძლება თქვას, რომ გული დამძიმებული აქვს, მაგრამ ეს სიმძიმის შეგრძნება ყველგანაა- გულშიც, სახეზეც და კიდურებშიც. სევდის დროს ჩვენს გარშემო არის სიცარიელე, სიბნელე, სამყარო უფერული და ცივი გვეჩვენება. გარდა ფიზიკური ტკივილისა სევდის დროს ადამიანი განიცდის ფსიქოლოგიურ ტკივილსაც, რომელსაც ხშირად ადამიანი უფრო ღრმაც განიცდის, ვიდრე ფიზიკურს.

სევდა სხვა ნეგატიურ ემოციებთან შედარებით ხასიათდება დაბალი დაძაბულობით. ეს იმას ნიშნავს, რომ ადამიანი ადვილად იტანს სევდას, ვიდრე ვთქვათ შიშს. სიამოვნების პარამეტრი სევდის ემოციაში აღინიშნება დაბალი მაჩვენებლით, ისევე როგორც შიშში, ბრაზში, ან დანაშაულის გრძნობის დროს.

 

სევდის ფუნქციები

    სევდა ასრულებს კომუნიკაციის ფუნქციას, ატყობინებს თვით ადამიანს და მის გარშემო მყოფებს დისჰარმონიის შესახებ.. სევდის დროს ადამიანი გვატყობინებს, რომ ის არის ცუდად და ჭირდება დახმარება. გამომეტველება, რომელიც ადამიანს აქვს სევდის ემოციის დროს, იწვევს თანაგრძნობას გარშემომყოფებისას.

    სევდა, როგორც სხვა ნებისმიერი ემოცია ასრულებს მოტივაციის ფუნქციას. მას შეუძლია გამოიწვიოს სურვილი წაშალოს ან აღადგინოს ადამიანებთან ურთიერთობა. ნეგატიური მოტივაცია გარკვეულწილად საჭიროა არის ადამიანისთვის.მისი მეშვეობით ჩვენ ვრეაგირებთ როგორც ჩვენს პრობლემებზე, ისე მეგობრისაზე.

    სევდის ემოციის ჩახშობა საზიანო არის ადამიანისთვის, რადგან მას დიდი მნიშვნელობა აქვს პირადი ზრდის უზრუბველყოფისთვის. სევდა მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ემპათიის გრძნობის ფორმირებაში. ბავშვის ტირილი დედაში თანაგრძნობის გრძნობას იწვევს, აიძულებს მას ყურადღება მიაქციოს ბავშვს, დაამშვიდოს. თუ ადამიანი იხსენებს სევდიან მომენტებს თავისი ცხოვრებიდან, მას ეცოდება საკუთარი თავი, მაგრამ თუ ის გაიხსენებს თავისი მეგობრის სევდიან ეპიზოდებს, ის განიცდის სევდას მეგობრის მიმრთ და შეეცდება მის დახმარებას.

   სევდის ემოცია ხშირად დაკავშირებული არის სექსუალურ ურთიერთობასთან. სევდა, რომელიც გამოწვეულია საყვარელი ადამიანის დაკარგვით, მწვავედ გვაგრძნობინებს მარტოობას. კავშირი სევდასა და სექსუალურ განცდებს შორის იმით არის განპირობებული, რომ სევდის ემოცია და სექსუალური ურთიერთობები აყალიბებენ ერთგულების გრძნობას. თუ ადამიანი შეეცდება გადალახოს სევდის არასასურველი ფიზიოლოგიური მდგომარეობა ,,რაიმე გემრიელით“(შოკოლადი, კოფეინი), მან შეიძლება განიცადოს დროებითი აღმავლობის შეგრძნება. რამდენიმე ხნის განმავლობაში ადამიანი განიცდის გამოცოცხლებას, მას არ აწუხებს სევდის და დეპრესიის ტვირთი. მაგრამ ასეთმა რეგულარულმა მოქმედებებმა შეიძლება გამოიწვიოს ფორმირება სევდის ემოციისა და საკვების დამოკიდებულებაში, რაც იწვევს ჭარბ წონას.თუ ის გასუქდება და საკუთარ თავს დაადანაშაულებს ამაში-პირდაპირი გზით მიდის დეპრესიისკენ.

      გადაღლილობასაც შეუძლია შეიტანოს თავისი წვილილი სევდის ემოციაში.გადაღლილობის გრძნობა მოქმედებს ადამიანის ფიზიკურ, გონებრივ და სოციალურ აქტივობაზე. ნებისმიერი მოღვაწეობა, რომელიც ადრე მოგვწონდა, ახლა გვღლის და იწვევს სევდას ჩვენში.

 

                         ტომკინსის სოციალიზაციის თეორია

      ტომკინსმა თავის მოდელში გამოყოფს ოთხ ტიპს სევდის სოციალიზაციის. ესენია:

სოციალიზაცია-

1.                                 დასჯის მეშვეობით;

2.                                 წახალისების მეშვეობით;

3.                                 ნაწილობრივი წახალისების მეშვეობით;

4.                                  სხვადასხვა საშუალებების მეშვეობით(შერეული ტიპი)

სევდის სოციალიზაცია დასჯით. ამ ტიპის სევდის სოციალიზაციას ადგილი აქვს მაშინ, როდესაც ბავშვის ცრემლები იწვევს ნეგატიურ რეაქციას მოზრდილებში, როდესაც მშობლები ან აღმზრდელები სჯიან ბავშვს იმის გამო, რომ ის ტირის და არ იგებენ ცრემლების მიზეზს. თუ მშობელი ეხმარება შვილს სევდის გადალახვაში, დროთა განმავლობაში მან შეიძლება მიაღწიოს თვითპატივისცემას და თვითდაჯერებულობას.

სევდის სოციალიზაცია წახალისებით.მშობლები ცდილობენ დაამშვიდონ ბავშვი ცდილობენ სტიმულის გაუქმებას/შემცირებას, რომელმაც გამოიწვია სევდა.ბოლო გარემოება განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია: თუ მშობლები შემოიფარგლებიან მხოლოდ საალერსო სიტყვებით და თანაგრძნობით, მაშინ ეს გამოიწვევს უმოქმედობის-ინფანტილიზმის განვითარებას ბავშვში. თუ მშობლები რეალუარდ ეხმარებიან ბავშვს, აქტიურად ეძებენ დახმარების გზებს-როგორ დაამარცხოს ბავშვმა სევდის გრძნობა, ასეთი ბავშვები უფრო განვითარებულები იქნებიან. ამ ტიპის სოციალიზაციის დროს ადამიანი სწავლობს სევდის გადალახვას, მის განცდას. მან იცის, რომ ის გარდაუვალია და იმასაც აცნობიერებს, რომ მას სიხარული შეცვლის, მისი დამოკიდებულება  თავის თავისადმი და ცხოვრებისადმი მთლიანობაში განპირობებულია ოპტიმიზმით. ამრიგად, სევდის სოციალიზაციის ეს ტიპი არის უფრო პროდუქტიული, ვიდრე დამსჯელი.

სევდის სოციალიზაცია ნაწილობრივი წახალისების მეშვეობით. ტომკინსის აზრით, სევდის სოციალიზაციის ამ ტიპმა ბავშვი შეიძლება მიიყვანოს ალკოჰოლზმთან და ნარკომანიასთან. ეს გამოწვეულია იმით, რომ მშობლები ამ დროს უბრალოდ კოცნიან, ეალერსებიან და ახალისებენ მტირალა ბავშვს, არ ღებულობენ არავითარ ზომებს, რომ სევდის ეს მიზეზები დაიყვანონ ბავშვის გონებამდე, რათა მომავალში თვითონ შეძლოს მისი გამოსწორება. ასეთი ბავშვი როდესც გაიზრდება ვერ შეძლებს სევდის გადატანას და ეცდება გაექცეს ფიზიკურ, ფსიქოლოგიურ, სოციალურ მწუხარებას.

სევდის სოციალიზაციის შერეული ტიპი. ზემოთ აღწერილი სევდის სოციალიზაციის ტიპები, როგორც წესი არ გამოიყენება ,,უმწიკვლოდ“. სოციალიზაციის რეალური პროცესი ხშირად ითვისებს სხვადასხვა მეთოდებს და ამ მეთოდებსი კომბინაცია შეიძლება მრავალფეროვანი იყოს. ბავშვის ცხოვრების სხვდასხვა პერიოდში მშობლებს შეუძლიათ ისარგებლონ სხვადასხვა წესებით: წახალისების მეთოდით, დასჯის მეთოდით. ბავშვის სევდაზე ეფექტურად მოქმედებისას მშობელს უნდა შეეძლოს გამოიყენოს სხვადასხვა მეთოდები. დასაწყიში მათ უნდა თანაუგრძნონ ბავშვს, რათა მან იცოდეს, რომ დედა და მამა იზიარებენ მის ტკივილს. შემდეგ მათ უნდა დააწყნარონ ის და შეეცადონ აღმოფხვრან სევდის მიზეზი. ბოლოს, მშობლებმა უნდა წაახალისონ ბავშვი, უნდა გამოუცხადონ მხარდაჭერა, რომ ის დამოუკიდებლად გაუკლავდეს მძიმე სიტუაციას. მხოლოდ ასეთ შემთხვევაში ბავშვი ისწავლის სევდის გადალახვის ეფექტურ სტრატეგიას.

 

   სევდის ურთიერთქმედება სხვადასხვა ემოციებზე და კოგნიტურ პროცესებთან.

სევდის და მრისხანების ურთიერთქმედება. ტომკინსის აზრით სევდა წარმოადგენს მრისხანების აქტივატორს. ყველა, ვისთვისაც ცნობილია სევდის გრძნობა იციან, რომ მას თან ახლავს მრისხანების გამოვლინება, ადამიანი თავის თავს ემდურება, ან სხვას ადანაშაულებს თავის უბედურებაში. მამის მრისხანე რეაქცია ბავშვის სევდაზე განპირობებულია ინტერაქციით ,,სევდა-მრისხანება“. ამ შემთხვევაში მამა ბრაზობს არა ბავშვზე, არამედ სევდის წყაროზე.

სევდის ურთიერთქმედება სირცხვილის ემოციასთან. თუ მშობლები მუდმივად სჯიან მტირალა ბავშვს, მან შეიძლება განიცადოს სირცხვილი, როცა მას მოუნდება ტირილი. ამრიგად, სევდა სირცხვილის აქტივატორია და მან შეიძლება გამოიწვიოს ავადმყოფური მორიდებულობის გრძნობა.

სევდის ემოცია ურთიერთქმედებს კოგნიტურ პროცესებთან. სხვადასხვა მეცნიერების გამოკვლევებმა აძვენა, რომ კოგნიტური პროცესების შეცვლამ შეიძლება გამოიწვიოს სევდა, რომელიც თავის მხრივ იწვევს აზრის და აქტივობის შეცვლას.

      სევდის ემოციის სიხშირე და ინტენსიობა მოქმედებს ადამიანის მე-კონცეფციაზე. თუ ადამიანი ხშირად არის მოწყენილი და სევდიანი, მას ჩამოუყალიბდება სევდიანი ადამიანის ხასიათი დაბლი თვითშეფასებით, საკუთარი არაეფექტურობის შეგრძნებით და პრობლემების გადაწყვეტის უუნარობით.

      სევდის რეგულაციის სამი სახე არსებობს:

1.რეგულაცია სხვა ემოციის მეშვეობით- სხვა ემოციის გააქტიურება იმისთვის, რომ გავაქროთ ან შევამციროთ სევდის ინტენსიობა;

2. კოგნიტური რეგლაცია- ყურადღების და აზროვნების გადართვა;

3. მოტორული რეგულაცია-ფიზიკური აქტიურობის გზით.

 

გამოყენებული ლიტერატურა:

 

Э. Изард -  Психология эмоций

"არასდროს მოგეცემა მეორე შანსი, რომ მოახდინო პირველი შთაბეჭდილება."
კოკო შანელი